Η μεγαλύτερη είδηση των τελευταίων εβδομάδων στη διεθνή κοινότητα του Fintech δεν είναι καμία άλλη από την απόφαση του αμερικανικού κολοσσού Walmart να κάνει δυναμική είσοδο στον τομέα. Σε πολλούς, και ειδικά στην Amazon, αυτό δεν άρεσε καθόλου.

Η είδηση προκάλεσε πηχυαίους τίτλους, ιδιαίτερα στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου το όνομά της είναι σχεδόν συνώνυμο της λιανικής καταναλωτικών αγαθών: “Η Walmart μπαίνει στο fintech!” Αφορμή στάθηκε η “αρπαγή” δυο ανώτερων στελεχών της επενδυτικής τράπεζας Goldman Sachs, των Omer Ismail και David Stark, στα τέλη Φεβρουαρίου, προφανώς για να ετοιμάσουν το επόμενο μεγάλο βήμα εκ μέρους της, που μένει να δούμε τι ακριβώς είναι.  Η αίσθηση στην κοινή γνώμη ήταν μεγάλη, αλλά όχι και στους ειδήμονες – οι παλιοί, έμπειροι αναλυτές της αμερικανικής αγοράς απλώς χαμογελούσαν, καθώς ο γίγαντας των 11.500 καταστημάτων σε 27 χώρες και των 2,2 εκατομμυρίων εργαζομένων, τον οποίο επισκέπτονται κάθε εβδομάδα περισσότερα από 150 εκατομμύρια καταναλωτές, αν και ελαφρώς κλονισμένος λόγω της κρίσης δεν έκανε κάτι απροσδόκητο.

Ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του ’50, η Walmart έμπαινε σταδιακά όλο και περισσότερο στο χώρο του χρήματος. Αρχικά, το έκανε για να καλύψει τις ανάγκες των πελατών της με εγκατάσταση ΑΤΜ και πρόσθετες υπηρεσίες οι οποίες στήριζαν τα δικά της προγράμματα πιστότητας, με κουπόνια, εκπτώσεις και προσφορές, ώστε να υπερισχύσει των ανταγωνιστών της, που ολοένα έριχναν τις τιμές, στενεύοντας όσο δεν παίρνει άλλο τα περιθώρια κέρδους. Όμως, σιγά-σιγά, από τα τέλη της δεκαετίας του ’90 και μετά, άρχισε όλο και πιο πολύ πραγματικά να “βάζει πόδι” στον χώρο.

Η πρώτη προσπάθεια
Πρώτα, προσπάθησε να αγοράσει μια μικρή τράπεζα της Οκλαχόμα, αλλά δεν της το επέτρεψε η τότε νομοθεσία. Λίγο αργότερα, προσπάθησε να κάνει κάτι ανάλογο στην Καλιφόρνια – ξανά “πόρτα”.

Το 2015 ξεκίνησε το Walmart Pay, για πληρωμές μέσω κινητών, τομέας που στην αμερικανική αγορά θα φτάσει τα επόμενα δυο χρόνια στα 3 τρις δολάρια, από μόλις 550 δις σήμερα, άρα, ο αγώνας της μάλλον θα δικαιωθεί νωρίς. Την ίδια χρονιά ξεκίνησε και τις προπληρωμένες κάρτες με τη Walmart MoneyCard, ενώ ένα χρόνο νωρίτερα είχε ξεκινήσει τις μεταφορές χρημάτων με την Walmart2Walmart (για όσους βρίσκονταν εκτός τραπεζικού συστήματος, αλλά είχαν κάρτα για τις αγορές τους), που συμπληρώθηκαν με την Bluebird2Walmart (εντολή μέσω κινητού για πληρωμή μετρητών) και την πιο πρόσφατη Walmart2World (με στόχο τα περίπου 2 δισεκατομμύρια εκτός τραπεζικού συστήματος κατοίκους αυτού του πλανήτη). Άρα, έχουν γνώσιν (και πόρους, αφού τα κέρδη από προμήθειες συνεχώς αυξάνουν) οι “χρηματο-φύλακες”. Δεν είναι αυτός, όμως, ο μοναδικός λόγος της επέκτασης.

Η αντιπαλότητα με την Amazon
H Walmart ιδρύθηκε από τον Sam Walton to 1962 και παραμένει η μεγαλύτερη επιχείρηση στον κόσμο, πραγματική αυτοκρατορία, με έσοδα σχεδόν 560 δις δολάρια. H Amazon ιδρύθηκε από τον Τζεφ Μπέζος 32 χρόνια αργότερα, το 1994, όμως τα έσοδά της ξεπέρασαν πέρυσι τα 386 δις δολάρια, με έντονα αυξητικές τάσεις.

Με άλλα λόγια, ο πρώτος νιώθει καυτή στην πλάτη του την ανάσα του δεύτερου, που θέλει να γίνει χαλίφης στη θέση του χαλίφη. Ο πρώτος βασίζεται στην κλίμακα και στον όγκο για να προσφέρει τις χαμηλότερες δυνατές τιμές. Ο δεύτερος βασίζεται στην τεχνολογία και στις καινοτομίες, για να πάρει όσο γίνεται μεγαλύτερο μερίδιο από την πίτα της αγοράς. Μοιραίο ήταν να μπει ο ένας στα “χωρικά ύδατα” του άλλου, όσο κι αν το βασικό κοινό τους παραμένει διαφορετικό: σύμφωνα με τις έρευνες αγοράς, ο μέσος πελάτης της Walmart είναι μια 51χρονη γυναίκα με ετήσιο εισόδημα λίγο πάνω από τα 56.000 δολάρια, ενώ του Amazon είναι 37 χρονών, με εισόδημα της τάξεως των 90.000 δολαρίων.

H Walmart στρέφεται στην τεχνολογία και στο fintech, λοιπόν, για να κρατήσει τη βάση της και να αποκρούσει την επίθεση του πλουσιότερου ανθρώπου στον κόσμο, έχοντας ως στόχο να προλάβει να γίνει εκείνη Amazon, πριν η Amazon γίνει Walmart Μπορεί, άραγε, να τα καταφέρει;

Οι αναλυτές ξεκινούν από την παραδοχή πως δεν θα μπορέσει ποτέ να “χτυπήσει” την Amazon μέσα στο ίδιο της το “σπίτι”, στο ηλεκτρονικό εμπόριο – τουλάχιστον, όμως, η διαφορά πρέπει να μείνει σε λογικά επίπεδα, εξ ου και η εξαγορά από την Walmart ήδη από το 2018 πλειοψηφικού μεριδίου στην Flipkart, το μεγαλύτερο ηλεκτρονικό κατάστημα λιανικής της Ινδίας με πλούσια τεχνογνωσία, αντί 16 δις δολαρίων. Με δεδομένο το τεράστιο πλήθος καταστημάτων offline που διαθέτει στις ΗΠΑ. τo μοντέλο που μάλλον προκρίνει, είναι μεικτό: παραγγελία online και παραλαβή στην πόρτα του καταστήματος ή σε ειδικά εξωτερικά κιόσκια.

Αγώνας σε νέο γήπεδο
Η προειδοποιητική βολή ότι τα πράγματα έχουν σοβαρέψει για τη fintech στροφή της Walmart ρίχτηκε τον περασμένο Ιανουάριο, όταν ανακοίνωσε ότι ιδρύει μια νέα εταιρία, προκειμένου “να αναπτύξει μοναδικά και προσιτά χρηματοοικονομικά προϊόντα για τους πελάτες και τους εργαζομένους της”. Κι εδώ αναζήτησε βοήθεια, καθώς συνεργάζεται στη δημιουργία της νέας startup με ένα VC, τη Ribbit Capital (επενδυτή, επίσης, στην πολυσυζητημένη RobinHood), κρατώντας όμως για λογαριασμό της την πλειοψηφία των μετοχών και τοποθετώντας στο ΔΣ της νεοφυούς τον US CEO, John Furner και τον CFO Brett Biggs. Σαφές το μήνυμα ότι τα πράγματα είναι σοβαρά και εντάσσονται σε μια ευρύτερη, μακροχρόνια στρατηγική, καθώς υπήρχε και υποσημείωση ότι δεν αποκλείεται να υπάρξουν και άλλες συνέργειες.

Στόχος της Walmart είναι να βασιστεί στο μέγεθος και τον όγκο της -αλλά και στα δεδομένα των εκατοντάδων εκατομμυρίων πελατών της που έχει συγκεντρώσει τόσα χρόνια- για να επεκταθεί σε άλλους χώρους, κάτι που δεν έκρυψε ο CEO της, Doug McMillon, μιλώντας στα μέσα Φεβρουαρίου σε επενδυτές και αναλυτές. Αποδεχόμενος πως η λιανική δεν φτάνει πιά για να στηρίξει το μέλλον της, δήλωσε πως θα κινηθούν “γρήγορα και επιθετικά” σε οτιδήποτε μπορεί να εξυπηρετήσει τους πελάτες τους, από τα χρηματοοικονομικά και το delivery ως τη δημιουργία κέντρων υγείας! Η αλλαγή στους τρόπους αγοράς, που επέβαλε η πανδημία, δεν τους αφήνει, επίσης, αδιάφορους, με την έμφαση να δίνεται στο ηλεκτρονικό εμπόριο και τη δημοφιλέστατη εφαρμογή της Walmart για κινητά.

Τεχνολογικές με άδεια τραπέζης
Οι ανατροπές σε πλήθος τομείς, με αποτελεσματικότατο καταλύτη την πανδημία, μάλλον δεν έχουν τελειωμό. Τα σύνορα ανάμεσα στους κλάδους καταλύονται με συνοπτικές διαδικασίες και με τρόπο ανάλογο της κατάλυσης των φυσικών συνόρων, μετά την επικράτηση του Internet ως βασικού στην καθημερινότητά μας αγαθού. Η τεχνολογία αποτελεί όλο και πιο συχνά τη βάση πάνω στην οποία “κτίζονται” με νέα μορφή παλιοί και κρίσιμοι κλάδοι. Ανώτερο στέλεχος συστημικής τραπέζης ομολόγησε, πριν από λίγους μήνες στον γράφοντα, ότι “είμαστε κατά βάση μια εταιρεία τεχνολογίας, με άδεια τραπέζης”.

Η υπόθεση της Walmart δείχνει πως ακόμα κι ένας μεγάλος retailer μπορεί να γίνει πλέον τράπεζα, ή ό,τι άλλο χρειαστεί η πελατεία του. Άλλωστε, τα δεδομένα, το brand, τα κεφάλαια που μπορεί να διαθέσει και η μακροχρόνια σχέση με την πελατεία της αποτελούν το καλύτερο “διαβατήριο” για επέκταση σε όποιον άλλο χώρο θελήσει. Ή και να επανεφεύρει την οικονομία, με τη μορφή ενός ολοκληρωμένου οικοσυστήματος βασισμένου στην ψηφιακή τεχνολογία και τις κινητές εφαρμογές.