Με την ανάπτυξη του ESG να παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στον στρατηγικό σχεδιασμό στην παγκόσμια οικονομία και τις διεθνείς εξελίξεις, ειδικά στον τομέα της πράσινης ενέργειας, να δοκιμάζουν τις αντοχές οικονομιών και σχετικών πολιτικών παγκοσμίως, η οπτική της Alpha Bank αποκτά αυτή τη στιγμή ιδιαίτερη βαρύτητα.

Με έντονη την θετική εντύπωση για το ρόλο του ESG στον στρατηγικό σχεδιασμό της Alpha Bank, όπως αποτυπώθηκε και στο πρόγραμμα μετασχηματισμού της τράπεζας Alpha Blueprint, το Digital Finance σε μια ιδιαίτερα δύσκολη για τον τομέα στιγμή, μιλά με τον Επικεφαλής της Διεύθυνσης Εταιρικής Διακυβέρνησης και Βιωσιμότητας της Alpha Bank, Δημήτρη Καζάζογλου-Σκούρα για τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες του ESG στο μέλλον της τράπεζας.

Πώς θα περιγράφατε την σχέση ESG και τραπεζικής όπως έχει διαμορφωθεί αυτή τη στιγμή στη στρατηγική της Alpha Bank;

Δημήτρης Καζάζογλου-Σκούρας: Oι Τράπεζες έχουν αναλάβει έναν κρίσιμο ρόλο, αυτόν της υποστήριξης της επιχειρηματικής κοινότητας στη μετάβασή της προς έναν πιο βιώσιμο τρόπο λειτουργίας. Ως εκ τούτου, η σχέση ESG και τραπεζικής είναι βαρύνουσας σημασίας, και οι τράπεζες καλούνται να προβούν σε έναν εσωτερικό μετασχηματισμό προκειμένου να ανταποκριθούν στα νέα δεδομένα. Η Alpha Bank, συγκεκριμένα, υλοποιεί μία σειρά πρωτοβουλιών που εστιάζουν στην ενσωμάτωση των κριτηρίων ESG (περιβάλλον, κοινωνία, εταιρική διακυβέρνηση) στη στρατηγική των χρηματοδοτήσεών μας, με στόχο τη μακροπρόθεσμη, αειφόρο ανάπτυξη. Ταυτόχρονα, η ηγεσία της τράπεζας έχει αναλάβει ουσιαστικό ρόλο στην προώθηση των θεμάτων ESG στην ελληνική αγορά, αλλά και στο ευρύτερο κοινό, με σκοπό να τονίσει τη σημασία τους και να αυξήσει την ευαισθητοποίηση γύρω από αυτά.

Τόσο το «social», όσο και το «governance» κομμάτι της ESG παλέτας δοκιμάστηκαν έντονα λόγω πανδημίας. Τι μας έδειξε αυτό το ιστορικών διαστάσεων stress test για το ESG, ειδικά από την πλευρά του χρηματοπιστωτικού τομέα;

Η πανδημία, ουσιαστικά ανέδειξε την κρισιμότητα, τόσο της κοινωνικής (Social) διάστασης όσο και της διάστασης της εταιρικής διακυβέρνησης (Governance). Αυτό που εν τέλει φάνηκε είναι ότι η ορθή εταιρική διακυβέρνηση είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ομαλή λειτουργία, την ανταπόκριση σε έκτακτες συνθήκες και, τελικά, τη βιωσιμότητα ενός οργανισμού. Η κοινωνική διάσταση, από την άλλη, αποτελεί πλέον τομέα κορυφαίας σημασίας, καθώς η ορθή διαχείριση των κοινωνικών θεμάτων από τους οργανισμούς, συμβάλλει στην αποτελεσματική αλληλεπίδραση με την κοινωνία, καθώς και στην ενεργή υποστήριξη των εργαζομένων, οι οποίοι λαμβάνουν σοβαρά υπόψιν αυτά τα θέματα στις αποφάσεις τους.

Mε τις υπάρχουσες εξελίξεις στον ενεργειακό κλάδο και την ενεργειακή ένδεια, βλέπετε να υποχωρεί το ESG από την θέση που είχε μόλις κατακτήσει τα προηγούμενα χρόνια;

Αυτό θα ήταν μια, μάλλον, εσφαλμένη ανάγνωση των συνθηκών. Να θυμηθούμε ότι, λίγο πριν την ενεργειακή κρίση, η πανδημία του Covid-19 οδήγησε σε αλλαγές (π.χ. τηλεργασία), οι οποίες συνέβαλαν στη μείωση των άμεσων εκπομπών πολλών επιχειρήσεων, ενώ είχε παρόμοια επίδραση και στους πελάτες τους. Ωστόσο, ο πόλεμος στην Ουκρανία και η επακόλουθη ενεργειακή κρίση έχουν δημιουργήσει σύγχυση στις προτεραιότητες σε διεθνές επίπεδο, γεγονός που αποτελεί εμπόδιο στη μετάβαση πολλών οργανισμών σε πιο βιώσιμα και «πράσινα» επιχειρηματικά μοντέλα. Ενώ η ανάγκη απεμπλοκής από την εξάρτηση των εισαγωγών φυσικού αερίου από τη Ρωσία και το επακόλουθο αυξανόμενο ενεργειακό κόστος θα επιτάχυναν διαφορετικά τις επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οι συνθήκες πληθωρισμού που έχουν επέλθει, αναγκάζουν τους οργανισμούς να καθυστερήσουν τις επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες. Τα οικονομικά στοιχεία διαφέρουν ουσιαστικά ανά τομέα. Ως εκ τούτου, προς το παρόν, η διαδικασία μετάβασης πολλών οργανισμών είναι αρκετά περίπλοκη, γεγονός που με τη σειρά του, επιφέρει καθυστερήσεις στην απόλυτη ενσωμάτωση των κριτηρίων ESG από πλευράς των επενδυτών και την τελική απεμπλοκή από ενεργειακές πηγές που επιβαρύνουν το περιβάλλον. Αυτό, όμως, δεν αλλάζει σε τίποτα τη μέσο-μακροπρόθεσμη τάση για μετάβαση σε μοντέλα χαμηλών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

Με δεδομένα και τα παραπάνω πώς διαμορφώνεται η ESG στρατηγική της Alpha Bank; Ποιοι είναι για εσάς οι βασικοί πυλώνες ανάπτυξης μιας ESG στρατηγικής στο άμεσο μέλλον;

Η Alpha Bank έχει αναπτύξει και υλοποιεί ένα αρκετά φιλόδοξο σχέδιο ESG, με απώτερο στόχο την ενσωμάτωση των κριτηρίων αυτών στα υπάρχοντα κριτήρια χρηματοδότησης και διαχείρισης κινδύνων. Η εταιρική διακυβέρνηση της τράπεζας έχει αναδιαρθρωθεί με γνώμονα τους στόχους ESG και τις προσδοκίες των επενδυτών μας, που αποτελούν τη μεγαλύτερη μετοχική βάση στη χώρα. Ταυτόχρονα υλοποιούμε επενδύσεις στη διαχείριση του όγκου δεδομένων που απαιτούνται για την ενσωμάτωση του ESG στις αποφάσεις μας. Στο εσωτερικό, προτεραιότητα δίνεται στην οικοδόμηση ενός δυναμικού εργασιακού περιβάλλοντος, ενώ η κουλτούρα της τράπεζας ενισχύεται με την καλλιέργεια νέων εταιρικών αξιών και στόχων, πλήρως εναρμονισμένων με τις αρχές της αειφορίας, της ισότητας, της διαφάνειας και του σεβασμού στη διαφορετικότητα.

Τελικά πόσο συμβατό είναι το ESG με περιόδους έντονης ενεργειακής, κοινωνικής ή και οικονομικής κρίσης; Τι μπορεί να το κάνει βιώσιμο αλλά και ανθεκτικό ειδικά σε συνθήκες σαν τις σημερινές;

Μάλλον ισχύει το αντίστροφο: η έννοια του ESG είναι, επί της ουσίας, μία νέα και πιο μακροπρόθεσμα προσανατολισμένη προσέγγιση στη λειτουργία των επιχειρήσεων, των τραπεζών και της κοινωνίας εν γένει, με έμφαση στη βιωσιμότητα και στη διασφάλιση της δημιουργίας αξίας για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Η ενεργειακή κρίση και οι κοινωνικές της επιπτώσεις, αναδεικνύουν περαιτέρω την αναγκαιότητα για μετάβαση σε μια πιο ισότιμη και διαφανή κοινωνία, προκειμένου αυτές να αντιμετωπιστούν ή και να περιοριστούν. Συνεπώς, η πανδημία, η ενεργειακή κρίση ή άλλα έκτακτα γεγονότα που ενδεχομένως προκύψουν, δεν «απειλούν» την καθιέρωση μίας κουλτούρας που στηρίζεται στο ESG, αλλά την καθιστούν ακόμα πιο επιτακτική».

Ποια η δυναμική και ο ρόλος μίας τράπεζας σαν την Alpha Bank σε αυτό;

Όπως αναφέραμε και πριν, οι τράπεζες διαδραματίζουν κομβικό ρόλο στη μετάβαση προς τη βιωσιμότητα. Θα πρέπει να αλλάξουν τον τρόπο λειτουργίας τους, προκειμένου να υποστηρίξουν τις αλλαγές που απαιτούνται στο οικονομικό και επιχειρηματικό περιβάλλον, για να επιτευχθεί η βιώσιμη ανάπτυξη. Συνεπώς, οι τράπεζες καλούνται να τροποποιήσουν το επιχειρηματικό τους μοντέλο, ώστε να προσαρμοστούν στις νέες απαιτήσεις, αλλά και να διαχειριστούν αποτελεσματικά τα κεφάλαια που απαιτούνται για τη χρηματοδότηση της βιώσιμης ανάπτυξης, δίνοντας, παράλληλα, και κίνητρα για αυτή. Εργαλεία όπως το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αποτελούν πολύτιμους συμμάχους για τις επιχειρήσεις στην επιτάχυνση της βιώσιμης μετάβασής τους, ειδικότερα δε, και στο πλαίσιο του αντίστοιχου πυλώνα του Εθνικού Σχεδίου «Ελλάδα 2.0».

Ποιος ο ρόλος των ψηφιακών τεχνολογιών σε αυτή;

Ο ρόλος των ψηφιακών τεχνολογιών στη μετάβαση προς μια πιο βιώσιμη οικονομία και κοινωνία, είναι καθοριστικός. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η πρόσφατη υγειονομική κρίση, κατά την οποία, τα ψηφιακά δίκτυα που αναπτύχθηκαν, ενίσχυσαν τη δυνατότητα των πελατών να πραγματοποιούν τις περισσότερες συναλλαγές τους εξ αποστάσεως, με ευκολία και ασφάλεια. Το ίδιο θα μπορούσαμε να πούμε και για την τηλεργασία, η οποία είχε πολλαπλά οφέλη, τόσο σε κοινωνικό, όσο και σε περιβαλλοντικό επίπεδο. Ως εκ τούτου, η νέα Ψηφιακή Εποχή χαρακτηρίζεται από πολλαπλές προκλήσεις, αλλά και ευκαιρίες, η έγκαιρη αναγνώριση των οποίων οδηγεί στη βελτίωση του τρόπου λειτουργίας, την αλλαγή της εταιρικής κουλτούρας, αλλά και την εναρμόνιση με τις διεθνείς εξελίξεις στον χώρο της καινοτομίας. Η Alpha Bank, έχει καταρτίσει ένα σχέδιο ψηφιακού μετασχηματισμού, το οποίο υλοποιεί μεθοδικά και με συνέπεια, ενώ παράλληλα, παρακολουθεί στενά τις διεθνείς τάσεις και τις καινοτόμες τεχνολογικές εξελίξεις στον χρηματοπιστωτικό τομέα, εφαρμόζοντας ψηφιακές λύσεις για τη βελτίωση της λειτουργίας της τράπεζας και της εμπειρίας του πελάτη, αξιοποιώντας τις δυνατότητες της προηγμένης τεχνολογίας. Με αυτόν τον τρόπο, διασφαλίζουμε τη δυνατότητά μας να δημιουργούμε μακροπρόθεσμη αξία, για τους Πελάτες, τους Μετόχους, τους Εργαζόμενους και την Κοινωνία.