Ο Ξενοφών Λιαπάκης αναλύει το μοντέλο digital leadership και τις προκλήσεις που φέρνει στα ηγετικά στελέχη ενός οργανισμού.
Αναμφίβολα ζούμε και δραστηριοποιούμαστε σε ένα κόσμο ο οποίος αλλάζει διαρκώς. Τον σημαντικότερο ρόλο σε αυτό παίζει η τεχνολογία που αναπτύσσεται με ξέφρενους ρυθμούς επηρεάζοντας σημαντικά την συμπεριφορά, τις ανάγκες και τις απαιτήσεις όλων μας. Η αλλαγή της καθημερινότητας μας, φέρνει με την σειρά της μια σειρά από σημαντικές αλλαγές σε σημαντικού τομείς της δραστηριότητας μας όπως την πολιτική, την οικονομία, την εργασία, την εκπαίδευση, την διασκέδαση, την κοινωνία και φυσικά την επιχειρηματικότητα, διαμορφώνοντας μια νέα κανονικότητα.
Οι επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο συνειδητοποιούν ότι είναι θέμα επιβίωσης για αυτές το να αλλάξουν, να γίνουν πιο ευέλικτες ώστε να μπορούν να προσαρμόζονται με μεγαλύτερη ταχύτητα στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται διαρκώς, δημιουργώντας νέες υπηρεσίες και επιχειρηματικά μοντέλα, εκμεταλλευόμενες παράλληλα τις νέες ευκαιρίες και προκλήσεις που παρουσιάζονται. Παράλληλα αντιλαμβάνονται την ανάγκη που έχουν για ανώτατα στελέχη που θα μπορούν να ανταποκριθούν στις προκλήσεις της νέας digital οικονομίας, κάνoντας drive τον μετασχηματισμό του οργανισμού τους, διαμορφώνοντας τη κατάλληλη εταιρική κουλτούρα και διαχειριζόμενοι αποτελεσματικά την αντίσταση που φέρνουν οι μεγάλες αλλαγές. Δυστυχώς όμως δεν είναι λίγα τα παραδείγματα επιχειρήσεων που αν και το digital-first είναι στη στρατηγική τους και επενδύουν σημαντικά ποσά για να το υλοποιήσουν, τελικά είτε αποτυγχάνουν ή δυσκολεύονται και καθυστερούν δραματικά να αλλάξουν, και αυτό λόγω της έλλειψης των leaders εκείνων που έχουν το κατάλληλο digital leadership style που απαιτείται, για να το κάνουν πράξη.
Το Digital Leadership γνωστό και ως Leadership 4.0 είναι ουσιαστικά το μοντέλο ηγεσίας που οδηγεί τον οργανισμό στην Digital οικονομία. Συνδέεται τόσο με την στρατηγική της επίτευξης επιχειρηματικών στόχων του οργανισμού με την χρήση της τεχνολογίας όσο και με την αλλαγή του μοντέλου οργάνωσης και ηγεσίας, της κουλτούρας, της νοοτροπίας και της συμπεριφοράς σε όλο τον οργανισμό και κυρίως των leaders του, βοηθώντας τον να γίνει πιο Agile και ευέλικτος. Το βάρος πέφτει κυρίως στους leaders του οργανισμού, οι οποίοι καλούνται να αναγνωρίσουν και να προσαρμοστούν στην νέα πραγματικότητα έτσι ώστε να μπορέσουν να οδηγήσουν τον ψηφιακό μετασχηματισμό του οργανισμού τους.
Μια νέα πραγματικότητα όπoυ:
Το επιχειρηματικό περιβάλλον στο οποίο δραστηριοποιούνται έχει αλλάξει δραματικά. Έχει γίνει πιο περίπλοκο, παράδοξο, διφορούμενο, αβέβαιο και ευμετάβλητο που άλλωστε είναι τα χαρακτηριστικά του VUCA κόσμου που εδώ και δύο τουλάχιστον δεκαετίες ζούμε.
Το digital first αποτελεί στρατηγική αλλά και μονόδρομο μια και είναι θέμα επιβίωσης για τους οργανισμούς, κατανοώντας από την αρχή ότι το digital δεν είναι μόνο τεχνολογία αλλά κυρίως κουλτούρα, νοοτροπία και συμπεριφορά.
Δεν υπάρχει οργανισμός που να είναι Digital champion και να μην είναι Big Data champion, κάνοντας χρήση προηγμένων ΑΙ & RPA τεχνολογιών με self-learning μηχανισμούς και δυνατότητα επεξεργασίας υπερβολικά μεγάλου όγκου και από πολλαπλές πηγές δεδομένων, περνώντας στην Internet of Behavior εποχή. Για τον λόγο αυτό ο μετασχηματισμός του οργανισμού σε ένα data-decision making οργανισμό είναι ένας από τους κύριους πυλώνες της ψηφιακής στρατηγικής του.
Το παραδοσιακό “boss” που ξέρει τα πάντα και που λέει τι και πως θα πρέπει να γίνεται είναι πλέον ξεπερασμένο. Το ίδιο ισχύει και με το παραδοσιακό ιεραρχικό μοντέλο οργάνωσης και λειτουργίας, το οποίο έχει αποδειχθεί πλέον αναποτελεσματικό και αντικαθίσταται από το network μοντέλο, βάση του οποίου είναι οι self-organized cross-functional ομάδες, με ένα σημαντικό βαθμό αυτονομίας, που βάζουν μόνες τους τις προτεραιότητες με διαφάνεια και έχουν την ευθύνη του αποτελέσματος αλλά και της συνεχούς βελτίωσης τους (continuous improvement).
Για να μπορέσουν όμως οι leaders να οδηγήσουν την αλλαγή του οργανισμού τους και να πετύχουν, καλούνται αυτοί πρώτοι από όλους να αλλάξουν, να ενσωματώσουν την ψηφιακή σκέψη στην καθημερινότητα τους και να αποδεχτούν ότι o ρόλος τους αλλάζει δραματικά. Σε αντίθεση με τους παραδοσιακούς leaders οι digital leaders πρέπει:
Να έχουν vision και να κάνουν drive την καινοτομία και την αλλαγή στον οργανισμό τους δίχως να φοβούνται την αποτυχία, αλλά αντιθέτως να μαθαίνουν από αυτή, κάτι το οποίο πρέπει να μεταδίδουν και στις ομάδες τους.
Να έχουν τον Πελάτη στο κέντρο του ενδιαφέροντος τους, στοχεύοντας πάντα στην καλύτερη εξυπηρέτηση του παρέχοντας του μοναδικές digital ή phygital υπηρεσίες και βελτιώνοντας διαρκώς το customer experience του.
Να συναισθάνονται περισσότερο τις δυσκολίες και τα συναισθήματα των άλλων (empathy), να είναι επικοινωνιακοί, να εμπνέουν τους ανθρώπους τους δίνοντας πάντα πρώτοι το παράδειγμα εφαρμόζοντας την αρχή του lead by example, να τους ενθαρρύνουν, να τους διευκολύνουν και να τους καθοδηγούν αντί να τους υποδεικνύουν τι θα κάνουν, παρέχοντας τους συχνά εποικοδομητικό feedback ώστε να τους βοηθήσουν να βελτιώνονται καθώς και να τους εμπιστεύονται περισσότερο δίνοντας τους ολοένα και μεγαλύτερη ελευθερία και ελέγχοντας τους λιγότερο. Να είναι δίπλα τους με νέους ρόλους όπως του coach , του mentor, του influencer, του facilitator σε οποιαδήποτε στιγμή αυτοί τον χρειαστούν.
Να διαχειριστούν την ανασφάλεια και την αντίσταση του οργανισμού στην αλλαγή, που αποτελεί και ένα από τους σημαντικότερους λόγους αποτυχίας. Άλλωστε όσο μεγαλύτερες είναι οι αλλαγές που συμβαίνουν τόσο μεγαλύτερες αντιδράσεις φέρνουν.
Να μην κυνηγούν την τελειότητα με την έννοια της πολύ μεγάλης προετοιμασίας και ατέρμονης analysis που οδηγεί σε paralysis, δεδομένου ότι το time-to-market είναι αυτό που διαφοροποιεί ένα οργανισμό από τον ανταγωνισμό. Η ταχύτητα δηλαδή του να ξεκινάς με ένα mvp, να πειραματίζεσαι δοκιμάζοντας νέες υπηρεσίες, προϊόντα και μοντέλα, να προσαρμόζεσαι και να ξαναδοκιμάζεις χωρίς να φοβάσαι να αποτύχεις.
Να αναπτύξουν την ικανότητα να είναι leader και follower ταυτόχρονα, που απλά σημαίνει όχι μόνο να οδηγούν αλλαγές αλλά την ίδια στιγμή να ενθαρρύνουν/εξουσιοδοτούν άλλα μέλη της ομάδας τους να συνεχίσουν και αυτοί να ακολουθούν.
Να δημιουργήσουν το κατάλληλο εργασιακό περιβάλλον που όχι μόνο θα προσελκύει τα νέα t-shape ταλέντα που χρειάζονται για τις ομάδες τους αλλά θα καταφέρνουν να τα κρατούν στον οργανισμό τους, δεδομένης της ευκολίας με την οποία αλλάζουν εργασιακό περιβάλλον οι νέες γενιές και η έλλειψη loyalty που τους διακρίνει.
Να προσαρμόσουν τον τρόπο που δουλεύουν αυτοί και οι ομάδες τους, υιοθετώντας και εφαρμόζοντας νέες προηγμένες μεθοδολογίες (Lean & Agile) καθώς και ευέλικτες μορφές εργασίας όπως το remote working, το global sourcing και το work from anywhere.
Να υιοθετήσουν και να εφαρμόσουν τη δια βίου μάθηση, τόσο σε ατομικό όσο και σε εταιρικό επίπεδο, και στόχο την συνεχή ανάπτυξη των soft και hard skills τόσο των δικών τους όσο και των μελών των ομάδων τους με το re-skilling και up-skilling όπου αυτό απαιτείται.
Η ύπαρξη των ικανών digital leaders και του κατάλληλου Digital Leadership που εφαρμόζουν αποτελεί για ένα οργανισμό τον game changer που θα οδηγήσει στον επιτυχή μετασχηματισμό και την υλοποίηση της digital στρατηγικής του. Με την τεχνολογία δε να βρίσκεται στο κέντρο αυτής της digital στρατηγικής , ο CIO έχει το μεγάλο προνόμιο αλλά και την μοναδική ευκαιρία να μετεξελιχθεί στον Digital leader που χρειάζεται ο οργανισμός που θα τον οδηγήσει στην νέα ψηφιακή εποχή.