Ψηφιακός μετασχηματισμός σε τρεις πράξεις

Η μετεξέλιξη της χρηματοοικονομικής αγοράς μέσα από το πρίσμα τριών διακεκριμένων στελεχών της αγοράς αποκαλύπτει πώς οργανισμοί, κοινωνία, θεσμοί, και τεχνολογία οφείλουν να συνεργαστούν αρμονικά προκειμένου η ελληνική οικονομία να ξεπεράσει τις προκλήσεις της digital native εποχής που βλέπουμε να ξεδιπλώνεται με γοργούς ρυθμούς στις μέρες μας.

Καταναλωτές, επιχειρήσεις και επενδυτές τίθενται στο μικροσκόπιο μιας άκρως ενδιαφέρουσας συζήτησης «στρογγυλής τραπέζης», με συμμετοχές καταξιωμένων στελεχών της αγοράς. Η επιτυχία ή μη του ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας φαίνεται ότι περνάει μέσα από μια σύνθεση των διάφορων εμπλεκομένων που απαρτίζουν το σύνολο της οικονομίας της χώρας, όπου σε έναν ιδεατό κόσμο – αλλά όχι τόσο απίθανο – τα κρίσιμα «εξαρτήματα» του ψηφιοποίησης θα πρέπει να συντονίσουν το βηματισμό τους, δημιουργώντας ευκαιρίες ανάπτυξης και τεχνολογικής προόδου.

Ο Απόστολος Χουλιάρας, Commercial Director της Volkswagen Bank, ο Γιώργος Μαρίνος, Head of Digital Transformation στην Εθνική Τράπεζα, και ο Δημήτρης Καραϊσκάκης, Chief Technology Officer στην Athens Exchange Group συνομίλησαν μεταξύ τους σε έναν διάλογο που κατέδειξε τη σημασία της συνεργασίας και τον ψηφιακό μετασχηματισμό ως προϋπόθεση ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας.

Απόστολος Χουλιάρας: Το ώριμο ψηφιακό καταναλωτικό κοινό
Αν αναλογιστείτε τι συνέβη τα τελευταία δύο χρόνια, όλος ο κόσμος βρέθηκε ξαφνικά μπροστά από οθόνες και υιοθέτησαν ένα καινούριο τρόπο ζωής. Οπότε, θέλοντας και μη¨, πέρασε ένα full-time «μεταπτυχιακό πάνω στις νέες τεχνολογίες και τις ψηφιακές δεξιότητες.

Οι επιχειρήσεις βρέθηκαν με ένα κοινό που κάποιες φορές είναι πιο μπροστά και από τις αυτές που μας αναγκάζει πλέον να το κυνηγήσουμε εμείς και όχι να προσπαθούν να φτάσει αυτό εμάς, όπως γινόταν στο παρελθόν. Σαν ξαφνικά να βρεθήκαμε στο 2025 – τέτοια είναι η ψηφιακή ωριμότητα του κοινού.

Αυτό δημιουργεί ευκαιρίες, όμως δημιουργεί και απειλές. Από τη μια έχουμε ένα κοινό που μπορούμε να του μιλήσουμε με σύγχρονους όρους και μπορεί να μας καταλάβει, από την άλλη έχει γίνει πιο απαιτητικό και πιο ανυπόμονο. Οι Έλληνες πελάτες είναι και αυτοί πλέον σε ένα επίπεδο ψηφιακής ωριμότητας, και μπορούν να ακολουθήσουν πιο εύκολα ένα καινούριο τρόπο συναλλαγών, πιο ψηφιοποιημένο.

Στη WV Bank πρόσφατα ψηφιοποιήσαμε μια διαδικασία που παραδοσιακά έτρεχε μέσα από τους πωλητές των αντιπροσωπειών μας, και μιλώ για τη leasing διαδικασία. Μέχρι πρότινος ο πελάτης καλούνταν να επισκεφτεί ένα κατάστημα, εκεί ο πωλητής θα του έδειχνε το προϊόν, και στη συνέχεια η αίτηση θα γινόταν μέσα από παραδοσιακές μεθόδους, με πολλή χαρτούρα και διαδικασία. Τους τελευταίους μήνες πλέον ο πελάτης με μια απλή επίσκεψη στο κατάστημα αφού δει το αυτοκίνητο, έχει τη δυνατότητα να βιώσει όλο το υπόλοιπο journey ψηφιακά. Λαμβάνει ένα link στο email του, κάνει launch σε μια πλατφόρμα και πλέον ο ίδιος ο πελάτης κάνει upload τα documents, εγκρίνονται ψηφιακά και παίρνει ηλεκτρονικά την απάντηση.

Αυτό είναι εφικτό επειδή έχουμε ώριμους πελάτες. Μια τέτοιου είδους ψηφιοποίηση έχει οφέλη για όλους: και για τον πελάτη η διαδικασία τρέχει πιο γρήγορα και άρα μπορεί να την ελέγξει, ενώ αποδεσμεύεται χρόνος από τους πωλητές για να ασχοληθούν με πιο εμπορικές δραστηριότητές. Με αυτές τις νέες μεθόδους έχουμε και καλύτερη ποιότητα αιτήσεων.

Γιώργος Μαρίνος: Εσωτερική Vs Εξωτερική ψηφιοποίηση
Σήμερα υπάρχει μια εξαιρετική ωριμότητα στους πελάτες και τους χρήστες των ψηφιακών υπηρεσιών της τράπεζας. Φυσικά αυτό πιέζει και όλη την αγορά, τις επιχειρήσεις να κινηθούν προς αυτήν την κατεύθυνση, σε δύο μεγάλους άξονες. Ο ένας αφορά την εσωτερική λειτουργία τους. Πώς θα γίνει ο ψηφιακός εσωτερικός μετασχηματισμός που θα φέρει ένα καλύτερο performance, έναν καλύτερο τρόπο λειτουργίας στις επιχειρήσεις. Εκεί συνήθως η μεγάλη πρόκληση έχει να κάνει με το legacy που κουβαλά κάθε επιχείρηση, πόσο παραδοσιακή είναι η προσέγγιση που έχει, ποια είναι η ιδιοσυγκρασία και η νοοτροπία του κόσμου στο εσωτερικό της επιχείρησης και πώς αυτό μπορεί να αλλάξει και τι προετοιμασία γίνεται για αυτήν την αλλαγή.

Ταυτόχρονα, την ίδια προσπάθεια κάνουν όλες οι επιχειρήσεις πλέον και ως προς τις υπηρεσίες τις ίδιες που προσφέρουν προς τους πελάτες τους. Εκεί παίζει πάρα πολύ μεγάλο ρόλο το περιβάλλον συνολικά. Ποιες είναι οι υποδομές που είναι διαθέσιμες, ποιες είναι οι συνθήκες, οι ευκαιρίες και όλη η υποστήριξη που παρέχεται από το περιβάλλον. Χαρακτηριστικά, νομίζω ότι έχει πολύ ενδιαφέρον να πούμε το πόσο οι αλλαγές που έγιναν από την πολιτεία τα τελευταία δύο χρόνια έχουν βοηθήσει και έχουν ενισχύσει τις προσπάθειες που κάνουν οι επιχειρήσεις να δώσουν ψηφιακές υπηρεσίες και να μετασχηματίσουν τη λειτουργία τους σε σχέση με τους πελάτες τους με ψηφιακό τρόπο. Όλη η εισαγωγή του E-GOV και οι δυνατότητες που δίνει στους πελάτες να προμηθευτούν υπηρεσίες, αλλά και το θεσμικό πλαίσιο που στήθηκε γύρω από αυτό, έχει δημιουργήσει ένα πολύ θετικό κλίμα, ένα ευνοϊκό περιβάλλον για να αναπτυχθούν οι εταιρικές προσπάθειες γύρω από την αξιοποίηση του ψηφιακού μετασχηματισμού. Αυτό από μόνο του όμως δεν αρκεί. Συνήθως ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι μια συνθήκη που λειτουργεί συνεργατικά. Κάθε φορά που μια καινούρια υπηρεσία αναφύεται δίνει τη δυνατότητα να αναπτυχθούν πάνω σε αυτήν άλλα εργαλεία, να συνδυαστεί με άλλες προσπάθειες και να παράγει καινούρια προϊόντα και ευκαιρίες.

Εμείς ως τράπεζα είναι κάτι που το βλέπουμε αρκετά χρόνια τώρα. Υπάρχει μια πολύ συνειδητή και οργανωμένη προσπάθεια να δώσουμε στους επιχειρηματικούς μας πελάτες εργαλεία και ευκαιρίες, τόσο για να ενισχύσουν τον εσωτερικό ψηφιακό μετασχηματισμό τους, προκειμένου να βοηθήσουν εσωτερικά τη λειτουργία τους για να αυτοματοποιηθεί ή να γίνει πιο συμπαγής και πιο καλά οργανωμένη. Με αυτή τη βοήθεια από εμάς μπορούν ακόμα και να φτιάξουν καινούριες υπηρεσίες προς τους πελάτες τους, κάνοντας exposed services, που έχουν να κάνουν με πληρωμές, με αυτοματοποιημένη σύναψη συμβάσεων. Με κάποιο τρόπο βλέπουμε δηλαδή ότι υπάρχει ταυτόχρονα και μια αγορά υπηρεσιών προς τους τελικούς πελάτες, αλλά και μια δευτερογενής αγορά υπηρεσιών προς εταιρείες που θέλουν να αναπτύξουν τέτοιου είδους δίκτυα και προτάσεις.

Το κλίμα είναι πολύ ευνοϊκό πλέον, γιατί νομίζω ότι όλοι έχουν πάρει το μήνυμα. Η κατεύθυνση είναι σαφής και ξεκάθαρη για όλους, το θέμα είναι να δοθεί και ο χρόνος και να γίνουν και οι αντίστοιχες επενδύσεις. Ουσιαστικά να μην ανακοπεί αυτή η προσπάθεια που γίνεται, και να αναπτυχθεί σε όλες τις περιοχές, ειδικά της θεσμικής και της υποστήριξης από την Πολιτεία.

Δημήτρης Καραϊσκάκης: Βάζοντας σε τάξη την πληροφορία για τους επενδυτές
Ίσως έχετε παρατηρήσει ότι τα τελευταία χρόνια, έχει αυξηθεί σημαντικά η πληροφόρηση που δέχεται και παρέχεται στο επενδυτικό κοινό. Αυτό οφείλεται σε δύο λόγους.

Καταρχήν, έχουν υπάρξει νέες νομοθετικές παρεμβάσεις από τις αρχές σε όλο τον κόσμο, τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη, ώστε οι χώροι διαπραγμάτευσης, και οι σκοτεινές – dark pool – αγορές αλλά ακόμα περισσότερο οι εισηγμένες, να παρέχουν περισσότερη και ουσιαστικότερη πληροφόρηση στους επενδυτές. Αυτό συμβαίνει πάντα μετά από περιόδους κρίσης, όπως ήταν η πρόσφατη κρίση του 2008. Μετά από τέτοιες καταστάσεις έχουμε νομοθετικές παρεμβάσεις ώστε να αυξηθεί η πληροφόρηση και να εισαχθούν νέοι κανονισμοί λειτουργίας.

Υπάρχει βέβαια και η ψηφιακή ωριμότητα. Στις μέρες μας η ψηφιακή ωριμότητα στους ιδιώτες επενδυτές είναι τεράστια. Η online παρακολούθηση της αγοράς του χρηματιστηρίου μέσω κινητού θεωρείται πλέον σαν κάτι δεδομένο. Και όχι μόνο της δικής μας αγοράς αλλά και των αγορών όλου του κόσμου. Μπορούμε να βρούμε όλες τις τιμές παντού.

Πριν από 15 με 20 χρόνια κάτι τέτοιο ήταν εξωπραγματικό – οι αγορές έμοιαζαν σαν κάτι μακρινό, ένα μυστικό παιχνίδι που αφορούσε μόνο κάποιους ειδικούς. Ένα παιχνίδι για κύκλους “με υψηλά καπέλα” όπως το φανταζόμασταν που όπως νόμιζαν πολλοί, εκμεταλλεύονταν την άγνοια των περισσοτέρων – δεν ήταν έτσι βέβαια, αλλά υπήρχε αυτό το μυστήριο. Η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση που ζούμε έρχεται να το αλλάξει κι αυτό. Να μετατρέψει ακόμα και έναν ιδιώτη επενδυτή σε επαγγελματία. Δε θα είναι μακριά η εποχή που οι επενδυτές που είναι και μέτοχοι μιας εισηγμένης εταιρείας, θα είναι ουσιαστικά συνδεδεμένοι online με το ERP της εταιρείας και θα παρακολουθούν σε πραγματικό χρόνο και την παραγωγή και τις αποδόσεις ακόμα και την πορεία των business plan που τρέχουν.

Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, ο επενδυτής που κατακλύζεται από πληροφορία, πολλές φορές μπερδεύεται. Εδώ έρχεται η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση να βοηθήσει στη σωστή επεξεργασία και αξιολόγηση των πληροφοριών αυτών πριν φτάσουν στα χέρια του επενδυτή.

Έχουμε τις νέες τεχνολογίες, όπως το big data, τα analytics, το ΑΙ, το machine learning για να προσπαθήσουν να δώσουν λύση σε αυτό το πρόβλημα. Εφαρμογές που θα αναπτυχθούν και θα κάνουν χρήση αυτών των τεχνολογιών και θα μπορούν να αξιολογούνται online από τους επενδυτές θα έχουν σημαντική διείσδυση και αποδοχή σε όλη την επενδυτική κοινότητα.

Αυτό που εμείς ελπίζουμε και προς αυτήν την κατεύθυνση δουλεύουμε είναι ότι όλο αυτό το νέο περιβάλλον που διαμορφώνεται, αυτός ο νέος τρόπος επικοινωνίας που σιγά σιγά μεταφέρεται και στο χώρο εργασίας των επιχειρήσεων, να συμβάλλει σε αυτό που λέμε χρηματοοικονομικό αλφαβητισμό της νεολαίας ώστε να καταλάβει τι σημαίνει επένδυση, τι είναι οι αγορές και το χρηματιστήριο, τους κανόνες προσφοράς και ζήτησης.

Δημήτρης Καραϊσκάκης: Αρωγός του ψηφιακού μετασχηματισμού το Χρηματιστήριο
Εμείς θεωρούμε ότι έχουμε μέχρι σήμερα συμβάλλει σημαντικά στον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας. Από τα πρώτα βήματα της ιδιωτικοποίησης του χρηματιστηρίου που έγινε τη δεκαετία του 1990, η διοίκηση τότε αναγνώρισε ότι η χρήση της πληροφορικής μπορεί να προσφέρει ένα σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για το Χρηματιστήριο. Έτσι προχώρησε τότε σε ένα πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των υποδομών του όπου κεντρική στρατηγική ήταν η εσωτερική ανάπτυξη όλων των κεντρικών πληροφοριακών συστημάτων. Αυτή η στρατηγική έδωσε την ευελιξία να μπορεί να τα είκοσι χρόνια που ακολούθησαν να ανταποκρίνεται θετικά σε όλες τις προκλήσεις που αντιμετωπίσαμε και σαν ελληνική κεφαλαιαγορά αλλά και σαν οικονομία, και να προσαρμοζόμαστε με σημαντικά μικρότερο κόστος από άλλες ευρωπαϊκές αγορές στις συνεχείς απαιτήσεις των νέων κανονισμών.

Εμείς εισαγάγαμε πρώτοι στην Ελλάδα τη χρήση ψηφιακών υπογραφών το 2000, εδώ και πάνω από 20 χρόνια. Σήμερα αντιμετωπίζουμε το μαύρο κύκνο της εποχής μας που είναι η πανδημία. Το προηγούμενο διάστημα η πανδημία στέρησε την ελευθερία κίνησης των ανθρώπων, δημιούργησε πολλά προβλήματα στην οικονομία μας, εκτίναξε όμως την αποδοχή ψηφιακών λύσεων στο σύνολο της κοινωνίας.

Σε αυτό βοήθησε και η ετοιμότητα της Πολιτείας να δώσει κάποιες ψηφιακές λύσεις, οι οποίες διεύρυναν ακόμη περισσότερο την αποδοχή και τη διαμόρφωση μιας νέας ψηφιακής κουλτούρας στον κόσμο.

Ο όμιλος του Χρηματιστηρίου αυτή τη δύσκολη περίοδο μπόρεσε να αξιοποιήσει όλη την προηγούμενη κρίσιμη μάζα γνώσεων και εμπειριών που διέθετε ώστε να θέσει ένα σταθερό περιβάλλον για τις κρίσιμες λειτουργίες της αγοράς και να προσθέσει νέες υπηρεσίες για τους μετόχους, όπως η διενέργεια γενικών συνελεύσεων από απόσταση. Ήδη οι ψηφιακές μας υποδομές χρησιμοποιούνται και από άλλες αγορές και στην Ελλάδα αλλά και σε ξένες χώρες. Έχουμε ξεκινήσει φέτος ένα φιλόδοξο τριετές πρόγραμμα για τον επανασχεδιασμό όλων των κεντρικών συστημάτων μας ενσωματώνοντας όλες τις τεχνολογίες που προσφέρει η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση, όπως την τεχνητή νοημοσύνη, η ανάλυση μεγάλου όγκου δεδομένων, το blockchain, η νέα τεχνολογία κατανεμημένων λογιστικών εγγραφών – αν μπορεί να μεταφραστεί έτσι το Distributed – Ledger Technology (DLT). Στόχος μας είναι όλα αυτά τα συστήματα να μπορούν να λειτουργήσουν και βέβαια στο υπολογιστικό νέφος, στο cloud δηλαδή, διευκολύνοντας και απλοποιώντας την πρόσβαση τόσο για τους επαγγελματίες όσο και για τους ιδιώτες επενδυτές.

Σε αυτό το δύσκολο εγχείρημα που έχουμε ξεκινήσει, κάναμε παράλληλα και κάτι άλλο. Ξεκινήσαμε πέρσι, σε συνεργασία με το Κέντρο Επιχειρηματικότητας και Καινοτομίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, το ATHEX Innovation Program. Είναι ένας διαγωνισμός με στόχο την ανάδειξη από τους νέους μας και δυναμικούς επιστήμονες καινοτόμες και ψηφιακές λύσεις για τα χρηματιστήρια, να βρουν νέες ιδέες για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των εισηγμένων επιχειρήσεων αλλά βεβαίως και να αναδείξουμε ταλέντα και ναι εδραιώσουμε την κουλτούρα επιχειρηματικότητας στους νέους μας. Το πρόγραμμα έχει σημαντική επιτυχία με πάνω από 400 ατομικές επιχειρήσεις, 25 startups και 14 ελληνικές ομάδες. Ήδη από τον πρώτο κύκλο έχουν ξεκινήσει κάποιες συνεργασίες με κάποιες από αυτές τις ομάδες και του χρόνου θα τρέξουμε τον δεύτερο κύκλο.

Γιώργος Μαρίνος: Συμμετοχική διαδικασία ο ψηφιακός μετασχηματισμός
Ο τρόπος που θα εξελιχθεί ο ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων και της κοινωνίας συνολικά, ουσιαστικά θα καθοριστεί από την τεχνολογία. Σήμερα, όταν μιλάμε για τεχνολογία σε αυτήν την περιοχή, στην πραγματικότητα μιλάμε για δύο πολύ μεγάλες τάσεις. Η μία αφορά το cloud, και πιο συγκεκριμένα τη χρήση cloud υποδομών και υπηρεσιών από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Ο άλλος μεγάλος τομέας της τεχνολογίας που φαίνεται ότι επηρεάζει πλέον τα πάντα είναι οι τεχνολογίες δεδομένων, με όποιο τρόπο και αν εκφράζονται αυτές, είτε είναι απλά analytics είτε είναι τα big data, είτε analytics πάνω στα big data, είτε machine learning και artificial intelligence. Είναι οι τεχνολογίες του παρόντος και του μέλλοντος μας, από αυτές θα εξαρτηθεί τι θα γίνει το επόμενο διάστημα και αυτές είναι που καθοδηγήσουν τον τρόπο που θα αναπτυχθεί το επιχειρηματικό οικοσύστημα.

Αυτό όμως από μόνο του δε φτάνει. Προκειμένου να μπορείς να υπάρχεις και να λειτουργείς σε ένα τέτοιο περιβάλλον χρειάζεται να είσαι επανδρωμένος με κόσμο που έχει τα skills που χρειάζονται. Είναι μια συνθήκη που είναι αρκετά δύσκολη, γιατί δεν μπορείς εύκολα να βρεις ανθρώπους εκπαιδευμένους με τις γνώσεις και τις δεξιότητες που χρειάζονται για να μπορείς να εκμεταλλευτείς την τεχνολογία που ακμάζει.

Πρέπει να υπάρχει μια προετοιμασία από την ίδια την κοινωνία μας στον τρόπο που εκπαιδεύει τους ανθρώπους, τις ευκαιρίες που τους δίνονται και στον τρόπο που τους κατευθύνει για να προετοιμαστούν επαγγελματικά. Και χρειάζεται και μια ωριμότητα στο περιβάλλον. Δε γίνεται να εξελίσσεσαι ψηφιακά μόνος σου, πρέπει να εξελίσσεσαι μαζί με το περιβάλλον.

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός της κοινωνίας είναι μια συμμετοχική διαδικασία, αφού ο καθένας προσπαθεί να προετοιμαστεί όσο καλύτερα μπορεί και πρέπει να συνεισφέρει με τον τρόπο του και όσο περισσότερο μπορεί σε υπηρεσίες, να δημιουργεί τις προϋποθέσεις για ευκαιρίες – είναι ένα ανοιχτό παιχνίδι συνεργειών στην πραγματικότητα.

Ουσιαστικά όσο περισσότερο καταφέρνουμε, όσο πιο ανοιχτοί είμαστε, όσο πιο πολύ συνεργατικά λειτουργούμε, τόσο μεγαλύτερες ευκαιρίες έχουμε και για εμάς τους ίδιους και για τους συνεργάτες μας. Πάνω από όλα, καθοριστικό ρόλο σε όλη αυτή τη δυναμική της εξέλιξης, παίζει πάντοτε το θεσμικό πλαίσιο. Είναι πολύ σημαντικό να εξελίσσεται όχι μόνο το περιβάλλον, η τεχνολογία, ο τρόπος εκπαίδευσης, αλλά και η νομοθεσία μας.

Οι θεσμοί πρέπει να προσαρμόζονται σε αυτή την καινούρια πραγματικότητα που διαμορφώνεται γιατί χωρίς αυτό δε θα μπορέσει να λειτουργήσει το υπόλοιπο οικοσύστημα.

Απόστολος Χουλιάρας: ΙΤ και Business πρέπει να αλληλοσυμπληρώνονται
Σαν άνθρωπος από τη business πλευρά, θα πω ότι τις εξελίξεις για τον ψηφιακό μετασχηματισμό τις οδηγεί ο πελάτης. Ο πελάτης που έχει γίνει πιο απαιτητικός, ο οποίος αναζητά ολοένα και μεγαλύτερο value μέσα από τις αγορές του. Το κάθε ευρώ που ξοδεύει το σκέφτεται διπλά και θα πάει με την επιχείρηση εκείνη που θα τον πείσει και θα του αποδείξει ότι αυτό το ένα ευρώ που θα δώσει θα είναι well spent.

Από τη πλευρά την εμπορική, χρειαζόμαστε συμμάχους στην προσπάθεια να χτίσουμε μεγαλύτερο value για τον πελάτη και αυτοί οι σύμμαχοι βρίσκονται στο ΙΤ. Αυτό το τμήμα παραδοσιακά μπορεί στον οργανόγραμμα να ήταν ενταγμένο σαν ένα back-office function όμως στο σήμερα στον τομέα των υπηρεσιών που δραστηριοποιούμαστε, θέλουμε το ΙΤ να κάνει βήματα προς το front office. Σε αυτό πρέπει να βοηθήσει και το business department, όσοι είναι τα “αυτιά” της εταιρείας στην αγορά θα πρέπει να φέρνουμε μέσα την πληροφορία, να ενημερώνουμε σωστά το ΙΤ, γιατί επειδή γνωρίζουν καλύτερα από εμάς τις νέες τεχνολογίες, μπορούν αυτοί σε συνδυασμό με την πληροφορία της αγοράς που φέρνουμε εμείς μέσα να σκεφτούν πιο εύκολα τη λύση στο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε έξω στην αγορά, ή σε ένα business κενό που θέλουμε να καλύψουμε με ένα νέο προϊόν ή μια νέα υπηρεσία.

Είναι πολύ διαφορετική πλέον σήμερα μια εμπειρία ενός πελάτη η οποία τρέχει με έναν πιο παραδοσιακό τρόπο και μια εμπειρία που τρέχει μέσα από νέες τεχνολογίες, παρότι μπορεί να μιλάμε στο τέλος για το ίδιο προσφερόμενο προϊόν. Είμαστε σε μια φάση που ψάχνουμε να διαφοροποιηθούμε, γιατί ο πελάτης αναζητά μεγαλύτερο value, άρα όλοι μας είμαστε σε αυτόν τον αγώνα διαφοροποίησης. Η διαφοροποίηση μέσα από κλασικές διαδικασίες και διαστάσεις κάπου έχει φτάσει σε έναν κορεσμό. Οπότε ψάχνουμε τη διαφοροποίηση μέσα από καινούριες τεχνολογίες, να βρούμε εκεί ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα, τα οποία να τα φέρουμε μέσα στη βασική μας υπηρεσία. Και γιατί όχι η μίξη αυτή να αποτελέσει από μόνη της ένα καινούριο προϊόν ή υπηρεσία.

Εν ολίγοις
Ένας επιτυχημένος ψηφιακός μετασχηματισμός ορίζεται από την πρωτοβουλία των εμπλεκόμενων φορέων προκειμένου να ανταποκριθεί στις σύγχρονες ανάγκες της οικονομίας και της κοινωνίας γενικότερα. Ο τελικός χρήστης, είτε αυτός είναι καταναλωτής, είτε είναι επενδυτής, έχει πια μια μεγάλη ψηφιακή ωριμότητα και οι επιχειρήσεις πρέπει να ανασυνταχθούν προκειμένου να ανταποκριθούν αποτελεσματικά στις σύγχρονες ανάγκες.