Ένας δυτικός και ένας μουσουλμάνος στο κέντρο του Λονδίνου τσακώνονται για το ποιο χρηματοικονομικό σύστημα είναι το καλύτερο. Το κείμενο που ακολουθεί βασίζεται σε αληθινά γεγονότα.
Με τον Khaled γνωριστήκαμε μέσω Couchsurfing λίγο πριν το ξέσπασμα της Αραβικής Άνοιξης. Ήρθε στην Ευρώπη από τη Συρία για μεταπτυχιακές σπουδές σε Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, προτού η πατρίδα του βυθιστεί στον σπαρακτικό εμφύλιο που τη βασανίζει μέχρι και σήμερα. Στους δύο μήνες που τον φιλοξένησα στο σπίτι μου συνέβησαν δύο «μεγάλα» γεγονότα: πρώτον γίναμε φίλοι – αυτοκόλλητοι, και δεύτερον μου έμαθε πώς οι μουσουλμάνοι Άραβες δεν «αναγνωρίζουν» τη συμβατική δυτική τραπεζική και έχουν φτιάξει ένα δικό τους χρηματοοικονομικό σύστημα, αυτό που έμαθα ότι λέγεται Islamic Finance.
Το αμιγώς «δυτικότροπο» μυαλό μου αρνείτο κατηγορηματικά να συλλάβει πώς μπορεί μια τράπεζα να μην επιβάλλει τόκους σε ένα δανεισμό και αρχικά απέρριψα το σύστημα τους, κυρίως λόγω της «θεοκρατικής» φύσης του, αλλά και γιατί μου φαινόταν ένα ξεκάθαρα ουτοπικό εγχείρημα που είχε μόλις λίγες δεκαετίες ζωής προτού διαλυθεί ολοκληρωτικά.
Εν τω μεταξύ βέβαια, η Lehman Brothers είχε προ διετίας καταρρεύσει, η παγκόσμια – δυτική – οικονομία βάδιζε με μαθηματική ακρίβεια στην καταστροφή, και στην Ελλάδα ορδές ανθρώπων κατέκλυζαν τους δρόμους της Αθήνας εναντίον των μέτρων λιτότητας. Λεπτομέρειες. Τουλάχιστον, εμείς είχαμε τόκους.
Πέρα από τους αστεϊσμούς, η ιστορία αποδεικνύει πόσο δίκιο είχε ο Khaled σε έναν από τους ομηρικούς καβγάδες μας σχετικά με την πορεία της οικονομίας (διότι αν δε τσακωθείς με τον καλύτερο σου φίλο για την παγκόσμια τάξη και ιστορία, τότε με ποιον;), όταν υποστήριζε πως το Islamic Finance όχι μόνο δεν είναι φούσκα, αλλά θα γιγαντωθεί και εξαπλωθεί σε ολόκληρο τον μουσουλμανικό κόσμο. Όχι γιατί το θέλει ο Αλλάχ, αλλά γιατί είναι ένα σύστημα που αποσοβεί πιστωτικούς κινδύνους, τους οποίους ο δυτικός καπιταλισμός δε μπορεί να ελέγξει.
Ερχόμαστε, λοιπόν, στο σήμερα, όπου ως αρχισυντάκτης του Digital Finance, θέλησα να δω πώς πηγαίνει το Islamic Finance και φυσικά να αναδείξω ένα θέμα που έρχεται ως τάση στα παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα. Η εξαιρετική έρευνα του Βαγγέλη Βαγγελάτου ήταν αποκαλυπτική.
Διαβάζουμε ότι: «Αυτή τη στιγμή το Islamic Finance περιλαμβάνει πάνω από 520 τράπεζες και 1700 mutual funds, σε 135 χώρες (από 70 το 2012). Τα assets ανέβηκαν από το 1.7 τρις δολάρια το 2012 στα 2.8 τρις δολάρια το 2019 και εκτιμάται να φτάσουν στα 3.7 τρις δολάρια ως το 2024. Ακόμη και εν μέσω πανδημίας το 2019, ο ρυθμός ανάπτυξης πέρασε στο 10%, ενώ σύμφωνα με εκτιμήσεις των Global Ratings της Standard & Poor’s, για το διάστημα 2021-22 θα ανέβει τουλάχιστον στο 12%.»
Από τη μία έχουμε μια έκρηξη του Islamic Finance, ενώ σιγά σιγά ξεθαρρεύει και το αντίστοιχο κομμάτι fintech, που έρχεται να «δέσει» με την οικονομική πραγματικότητα. Μάλιστα, το Islamic Fintech είναι ένας τομέας που ανθίζει ειδικά τα τελευταία δύο χρόνια, και ειδικά σε χώρες όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Μαλαισία, χώρες δηλαδή που αποτελούν τα hotspots της τεχνολογικής ανάπτυξης του μουσουλμανικού κόσμου.
Μπορεί να πέρασαν κάμποσα χρόνια από τότε, αλλά χρωστάω μια συγγνώμη. Khaled, είχες δίκιο. Ana Asaf, mate. Ana Asaf.