Η συνιδρύτρια και Chief Risk Officer της Finclude, πρώτης εταιρίας του είδους στη χώρα μας, αναλύει τη σημασία του credit score στην προώθηση του open banking και τον «εκδημοκρατισμό» της τραπεζικής αγοράς.

Από τη Λεωφόρο Αμαλίας στο Δουβλίνο, από τα αλλεπάλληλα βραβεία και την πρώτη «παρέα» στους 13 πλέον εργαζομένους, από τους for-free πιλότους στους πρώτους «κανονικούς» πελάτες, από τη Verge.Capital στην Finclude.ai και στα όνειρα για επέκταση στην Κεντρική & Ανατολική Ευρώπη, τώρα που με το open banking προχωρεί ο «εκδημοκρατισμός» της αγοράς, όλα ήταν, τελικά… μια συνέντευξη δρόμος.

Να τα πάρουμε από την αρχή;

Αδειοδοτηθήκαμε τον Μάρτιο του 2020 στο πλαίσιο του PSD2, της ευρωπαϊκής νομοθεσίας που άνοιξε τα δεδομένα των φυσικών προσώπων στις τράπεζες, έχοντας έδρα στο Δουβλίνο και γραφεία στην Αθήνα. Είμαστε Account Information Service Provider, δηλαδή μπορούμε να έχουμε πρόσβαση στους λογαριασμούς ενός προσώπου, να βλέπουμε τη συναλλακτική ιστορία του στους λογαριασμούς πληρωμών (καταθετικοί, πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες) και, στη συνέχεια, να αναλύουμε τη συμπεριφορά του – πότε πληρώνεται, πότε πληρώνει, αν είναι «νοικοκύρης», αν έχει τακτοποιημένους τους λογαριασμούς του κλπ. Όχι τόσο όπως η legacy τραπεζική, που κοιτάζει τα χρέη και τις καθυστερήσεις του – παίρνουμε σύγχρονα δεδομένα. Οι τράπεζες δίνουν συνήθως στοιχεία έτους (βάσει του νόμου, πρέπει να δώσουν τουλάχιστον τρεις μήνες) κι αυτό είναι αρκετό. Δεν θέλουμε να αντικαταστήσουμε τη score card της τράπεζας – δίνουμε το score που βγαίνει από την ανάλυση της συναλλακτικής συμπεριφοράς βάσει τραπεζικών δεδομένων απ’ όλη την Ευρώπη. Μπορεί στην Ελλάδα οι συστημικές τράπεζες να είναι μονάχα τέσσερις, αλλά ξέρεις πόσοι έχουν τραπεζικό λογαριασμό στα neobanks; Πολλοί!

Ποια είναι η αγορά σας και πόσο κοστίζουν οι υπηρεσίες σας;

Η Finclude πουλάει B2B, κυρίως σε τράπεζες που χρειάζονται το credit score για να γνωρίζουν τη συναλλακτική συμπεριφορά των πελατών τους. Επίσης, πουλάμε σε κάθε άλλον (πχ. μια εταιρία που ενοικιάζει ακίνητα ή αυτοκίνητα, μια εταιρία δικτυακού στοιχηματισμού ή banking-as-a-Service, έναν μεγάλο retailer κλπ.) που θέλει να αναλύσει την πιστοληπτική ικανότητα ενός φυσικού προσώπου – πελάτη του. Υπάρχει ελάχιστη βασική συνδρομή, αλλά χρεώνουμε με βάση τα calls που γίνονται στην πλατφόρμα ή τους ενεργούς χρήστες των προϊόντων που έχουμε. Μπορεί κάποιος να θέλει credit score on demand, συμφωνούμε σε μια τιμή, αλλά βέβαια μετράει κι ο αριθμός των χρηστών – άρα παίζουν ρόλο ο όγκος και η ετοιμότητα. Υπάρχουν και προϊόντα κατά περίπτωση, πχ. αν ένας πελάτης διατηρεί τους λογαριασμούς του συνδεδεμένους στην πλατφόρμα, για συνεχή παρακολούθηση της συμπεριφοράς του – αυτοί, οι ενεργοί χρήστες, έχουν διαφορετική χρέωση, με το μήνα, πάντα αναλόγως όγκου. Μιλάμε, βέβαια, για χρεώσεις κάτω του 1€/μήνα, λίγα cents στην πραγματικότητα ανά πελάτη!

Τι γίνεται παγκοσμίως με το credit score;

Στις ΗΠΑ υπάρχει credit score τα τελευταία 50 χρόνια. Δεν νοείται Αμερικανός χωρίς αυτό! Όλη τους η ζωή περιστρέφεται γύρω από αυτό – δεν νοείται να μην πληρώσεις το ενοίκιό σου, θα δημιουργήσει πρόβλημα στο credit score σου και δεν θα ξαναβρείς να νοικιάσεις σπίτι – το σύστημα δουλεύει! Στην Ευρώπη δεν υπάρχει τέτοια κουλτούρα, εκτός από τη Βρετανία και τη Γερμανία. Εκεί έχεις το credit score σου, το παρακολουθείς στη σχετική εφαρμογή, ξέρεις πώς να το χρησιμοποιήσεις αν το χρειαστείς και τι το επηρεάζει, το φτιάχνεις σιγά-σιγά. Σε άλλες χώρες, δεν είναι τόσο ανεπτυγμένη αυτή η κουλτούρα. Γίνονται βήματα, αλλά υπάρχει πάντα ένα ποσοστό ανθρώπων που φοβούνται την ηλεκτρονική τραπεζική, τη σύνδεση με τις τράπεζες κλπ., θεωρούν ότι κάποιος τους παρακολουθεί συνεχώς και τους αξιολογεί, δεν τους αρέσει.

Αλήθεια δεν είναι αυτό, κατά κάποιο τρόπο;

Αλήθεια είναι, γι’ αυτό στραφήκαμε στο Β2Β. Είμαστε μια startup, δεν θέλουμε να μείνουμε στην Ελλάδα, αλλά να απλωθούμε σ’ όλη την ΕΕ (ουσιαστικά, όπου λειτουργεί το PSD2), ξεκινώντας από τα Βαλκάνια, και με το B2C δεν υπάρχει ελπίδα. Υπάρχουν πάρα πολλά data εκεί έξω, το fintech θα αναδειχθεί κι όλα αυτά τα δεδομένα θα οδηγήσουν σε κάτι φοβερό, τα επόμενα χρόνια – οι τράπεζες θα το χρησιμοποιήσουν εκ των πραγμάτων. Αν εγώ πάω ως Finclude στον απλό χρήστη, πώς θα τον πείσω να με αφήσει να δω τα δεδομένα του, για να του δώσω το credit score; Αν, αντίθετα, πάει εκείνος στην τράπεζα να ζητήσει στεγαστικό, δεν θα έχει πρόβλημα -ανάμεσα σ’ όλα τα δικαιολογητικά που θα στείλει ηλεκτρονικά- να φτιάξει και το Finclude score του.

Δεν θα αρνηθεί, αφενός γιατί θέλει το δάνειο, αφετέρου γιατί έχει την «εγγύηση» της τράπεζας, που του ζητάει αυτή τη διαδικασία και προφανώς την έχει ελέγξει – μας έχει ελέγξει. Και δεν είναι μόνο οι τράπεζες που το κάνουν. Για εμάς πολύ σημαντικός συνεργάτης σε θέματα cloud services είναι η ΙΒΜ, όλη η δομή μας είναι «κτισμένη» επάνω της, σε θέματα privacy & security. Πρόσφατα, λοιπόν, ανακοίνωσε ότι βάζει τη Finclude μαζί με τη Cisco και την Temenos στο banking cloud της, έχοντας εξετάσει πολύ αυστηρά τις προδιαγραφές και τη λειτουργία μας. Η ΙΒΜ προσφέρει πολλές υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας στους μεγάλους πελάτες της, στον τραπεζικό χώρο, κι αυτή η εξέλιξη είναι πολύ σημαντική για εμάς.

Ποιοι είναι σήμερα οι πελάτες σας και ποια η εξέλιξή σας τον ενάμισι χρόνο της επίσημης λειτουργίας σας;

Έχουμε πάρει 800.000 δολάρια από διαγωνισμούς που κερδίσαμε ανά τον κόσμο, όλα αυτά τα χρόνια, κι από δυο ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα στα οποία συμμετείχαμε, ενώ έχουμε «σηκώσει» και 1 εκατ. δολάριια από επενδυτές σε Ευρώπη και ΗΠΑ. Μέσα στους επόμενους μήνες, θεωρώ ότι θα κλείσει κι ο επόμενος, δεύτερος γύρος. Έχουμε ήδη τέσσερις πελάτες (δυο στην Ελλάδα, έναν στην Κύπρο κι έναν στη Μάλτα – μια τράπεζα, έναν core banking service provider, έναν system integrator με B2C app κι ένα Credit Reference Agency, κάτι σαν τον «Τειρεσία»).

Πόσο σας επηρέασε η πανδημία;

Έτσι κι αλλιώς, εμείς εργαζόμασταν ήδη εξ αποστάσεως. Όσον αφορά στους πελάτες μας, η πανδημία μας βοήθησε, καθώς τους έσπρωξε να ξεκινήσουν τον ψηφιακό μετασχηματισμό τους. Οι τράπεζες συνήθως αργούν–τώρα πιέστηκαν. Αφού δεν θέλουν να μπαίνουν οι πελάτες τους στα καταστήματα, μοιραία θα στραφούν σε ψηφιακές λύσεις. Η πανδημία ενεργοποίησε, επίσης, τον ανταγωνισμό. Θεωρώ ότι σε όλη την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη θα δούμε να δίνονται δάνεια και πιστώσεις από τις τράπεζες. Περάσανε μεγάλο σοκ, αλλά πρέπει να βγάλουν χρήματα και τα χρήματα είναι στην καταναλωτική πίστη. Θα ανοιχτούν, λοιπόν, στους καταναλωτές και θα δούμε πολύ ωραίες ψηφιακές λύσεις! Οι σημερινοί νέοι έχουν μάθει να τα έχουν όλα στο χέρι τους, στο κινητό, γιατί να μην έχουν στο χέρι τους και την τράπεζά τους; Είτε πρόκειται για δάνειο, είτε για BNPL (άλλος ένας εν δυνάμει πελάτης για εμάς, με μεγάλη δυναμικότητα και τεράστια προοπτική), είτε για να γνωρίζουν τους λογαριασμούς που διατηρούν σε όλες τις τράπεζες, την πορεία των οικονομικών τους – αυτό είναι το Credit Score.