Ποιος είναι ο λόγος που ένα ψηφιακό έργο τέχνης πωλείται 69 εκατομμύρια δολάρια σε δημοπρασία των Christie’s, δηλαδή 15 εκατομμύρια δολάρια ακριβότερα από όσα πουλήθηκαν οι Νύμφες του Μονέ σε δημοπρασία του Sotheby το 2014;

Μια άποψη που έχει ακουστεί σχετικά με την μανία των ιδιωτικών κεφαλαίων να επενδύουν δισεκατομμύρια δολάρια σε επιχειρήσεις, πολλές εκ των οποίων δεν παρουσιάζουν κερδοφορία μέχρι να κλείσουν, είναι ότι τα μεγάλα παιδιά βαριούνται και παίζουν παιχνίδια. Θα μπορούσαμε δηλαδή να φανταστούμε μια παρέα δισεκατομμυριούχων σε ένα ζεστό πριβε σαλόνι το χειμώνα στις Άλπεις ή σε μια πριβε παραλία στη Μύκονο το καλοκαίρι, να πίνουν σαμπάνιες και να λένε χοντράδες για τα πόσα λεφτά έκαψαν σε επιχειρήσεις που μοιάζουν εξ αρχής τόσο αποτυχημένες, όσο η προσπάθεια ενός μονόχειρα να κερδίσει το Φέντερερ σε παρτίδα τένις, όταν o Φέντερερ θα έχει κλείσει την ένατη δεκαετία της ζωής του.

Ακόμα όμως και αν αυτό συμβαίνει, υπάρχουν χιλιάδες περιστατικά επιτυχημένων επενδύσεων που δείχνουν ότι όπως τα δισεκατομμύρια αποτυχημένα πειράματα σύνδεσης αμινοξέων οδήγησαν σε ένα συνδυασμό που δημιούργησε την πρώτη ζωή στη Γη, έτσι και αυτά τα “παιχνίδια” μπορεί να γίνουν μήτρες επιτυχημένων επιχειρήσεων. Και κάπως έτσι ο Ίλον Μασκ που έπαιζε σε μια παραλία με τους φίλους του, μπορεί να γίνει ο χαρισματικός επιχειρηματίας που μια του λέξη αρκεί για να μετατραπεί το bitcoin σε τρενάκι λούνα παρκ.

Επιπλέον, λεφτά υπάρχουν, όπως έχουμε μάθει στο παρελθόν, αλλά συχνά συσσωρεύονται τόσα πολλά στην ιδιοκτησία ενός ατόμου που είναι δύσκολο να ξοδευτούν σε αντικείμενα που ευχαριστούν τον κάτοχό τους και επιπλέον τον ανεβάζουν σε μια ψηλότερη κοινωνική κορυφή. Η θαλαμηγός “Χριστίνα” του Αριστοτέλη Ωνάση, αν και παραμένει ένα πολύ όμορφο σκάφος, είναι προσιτό για μίσθωση ακόμα και από τους Καρντάσιανς. Δεν ισχύει όμως το ίδιο για το Azzam, το οποίο στα 180 περίπου μέτρα μήκους του, φιλοξενεί μόνο τον Khalifa bin Zayed Al Nahyan και τους φίλους του. Κάπως έτσι ο εμίρης του Αμπού Ντάμπι εξασφαλίζει την ιδιωτικότητά του, αλλά κάνει και ορατή την ισχύ του σε παγκόσμιο επίπεδο. Και πάλι όμως είναι πολύ δύσκολο να ξοδέψει τα 150 δισεκατομμύρια δολάρια της περιουσίας του.

Τι σχέση όμως έχουν αυτά με τα NFTs (Non-Fungible tokens);
Ένα ακόμα παιχνίδι ή ένα νέο πείραμα;

Ο William Gibson είναι ένας πραγματικά χαρισματικός συγγραφέας, ο οποίος βοηθήθηκε πολύ από χημικές ουσίες που συχνά παρασκεύαζε ο ίδιος. Μεταξύ άλλων έχει γράψει το μυθιστόρημα “Pattern Recognition”, το οποίο έχει εκδοθεί και στα ελληνικά με τον τίτλο “Αναγνώριση Προτύπων”. Στη φαντασία του συγγραφέα, μια κοπέλα έχει ¨αλλεργία” σε οποιοδήποτε μη αυθεντικό καλλιτέχνημα. Το χάρισμα της που για την ίδια είναι βάσανο, της δίνει τη δυνατότητα να αναγνωρίζει τα patterns σε όλα τα προϊόντα τέχνης. Στην μέλλον του μυθιστορήματος, η τέχνη έχει τελματώσει τόσο πολύ, ώστε σχεδόν τα πάντα είναι διασκευές. Ένας ζάπλουτος της εποχής πληρώνει την κοπέλα για να του βρίσκει τα ελάχιστα αυθεντικά έργα τέχνης που δημιουργούνται ακόμα.

Τα NFTs συνδέθηκαν αρχικά με την τέχνη και η τεχνολογία blockchain εξασφαλίζει τη μοναδικότητά τους. Άρα μήπως φτάνουμε στην εποχή που τα αυθεντικά καλλιτεχνήματα λιγοστεύουν και χρειαζόμαστε μια νέα μορφή αυθεντικότητας; Το NFT θα μπορούσε να είναι οτιδήποτε ψηφιακό, όπως μια ζωγραφιά, ένα μουσικό κομμάτι ή ακόμα και η συνείδησή μας αποθηκευμένη σε μια μνήμη, όπως λέει ο Mitchell Clark, συντάκτης του Verge.

Θεωρητικά επίσης, με τη στενή έννοια, το κάθε NFT είναι μοναδικό, γιατί παρόλο που θα μπορούσαν να δημιουργηθούν χιλιάδες ψηφιακά αντίτυπα ενός έργου, τα οποία θα ήταν εντελώς όμοια με το πρωτότυπο, το καθένα θα αντιστοιχούσε σε μια διαφορετική αριθμοσειρά, κάτι που δεν μπορεί να συμβεί με ένα πίνακα του Μονέ. Επομένως, αν κάποιος ψάχνει κάτι μοναδικό και τα μοναδικά πράγματα στον πλανήτη αρχίσουν να σπανίζουν το NFT είναι για αυτόν μια λύση.

Δεδομένου δε ότι το NFT είναι ένα πρόγραμμα, θα μπορούσε ο δημιουργός του να το κατασκευάσει με παραμέτρους, όπως για παράδειγμα, ο καλλιτέχνης να λαμβάνει ένα χρηματικό πσοό σε κάθε μεταπώλησή του έργου του. Υπάρχει όμως και ένα ακόμα στοιχείο που θα μπορούσαμε να βάλουμε στην αναζήτησή μας σχετικά με την αξία των NFTs.

Ένα ψηφιακό αντικείμενο θα μπορούσε να είναι και “ολίγον” ζωντανό

Όσοι ασχολούνται με τα παιχνίδια στο ψηφιακό κόσμο, θα γνωρίζουν ότι στη νοοτροπία των παικτών, η μοναδικότητα είναι κάτι σημαντικό. Ως παίκτης σε ένα ψηφιακό παιχνίδι δεν θα ήθελα να είμαι μόνο ο μάγος Γκανταλφ, αλλά ο μοναδικός μάγος Γκάνταλφ στην πλατφόρμα του παιχνιδιού ή ίσως και ο μοναδικός σε όλες τις πλατφόρμες που θα δέχονταν την ψηφιακή μου οντότητα. Παράλληλα, όμως θα ήθελα ενδεχομένως να διαχωρίσω την ψηφιακή μου οντότητα από την ανθρώπινη, ώστε να ζω δύο ανεξάρτητες ζωές, κρατώντας την ιδιωτικότητά μου σε κάθε μια από αυτές. Επίσης σε αυτές τις πλατφόρμες θα ήθελα να μπορώ να πουλήσω το μοναδικό μου μαγικό ραβδί με τις μοναδικές του ιδιότητες.

Ας φανταστούμε λοιπόν μια ψηφιακή οντότητα με όλα τα ψηφιακά περιουσιακά της στοιχεία αποθηκευμένα σε ένα ψηφιακό κουτί, όπως τώρα συμβαίνει με τα ψηφιακά νομίσματα και τα ψηφιακά πορτοφόλια. Η ψηφιακή περιουσία της οντότητας έχει μια αξία, η οποία διαμορφώνεται δυναμικά, ανάλογα με τη δράση της Άρα θεωρητικά, ο άνθρωπος, στον οποίο ανήκει η ψηφιακή οντότητα θα μπορούσε να πάει σε μια τράπεζα από τις παλιές ή τις καινούργιες και να ζητήσει ένα δάνειο για να αγοράσει περισσότερο storage ή περισσότερη επεξεργαστική ισχύ για να ενισχύσει τη ψηφιακή του οντότητα, βάζοντας ως υποθήκη το μαγικό του ραβδί ή τον μανδύα που τον κάνει αόρατο, τα οποία θα ήταν δύο μοναδικά αντικείμενα. Επιπλέον, θα μπορούσε να ζητήσει από ένα οίκο δημοπρασιών να αναλάβει την πώληση ενός ψηφιακού πίνακα που δημιούργησε, γιατί συμβαίνει να είναι και καλλιτεχνική φύση ή να τυπώσει τον πίνακα και να τον πουλήσει στον κόσμο των κυτταρικών ανθρώπων.

Έχουν εμπλακεί οι τράπεζες σε πωλήσεις ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων;

Σε είδηση που δημοσιεύτηκε τον περασμένο Μάιο, η Temenos, μια από τις γνωστές εταιρείες στον τομέα του λογισμικού για τράπεζες, ανακοίνωσε ότι σε συνεργασία με την Taurus δίνει τη δυνατότητα στην πλατφόρμα της να υποστηρίζει κρυπτονομίσματα, decentralized finance και όλων των ειδών tokenized ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων. Η “επέκταση” της Taurus επιτρέπει στις τράπεζες όχι μόνο να εμπορεύονται ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία, αλλά να δημιουργούν και δικά τους.

“Πιστεύουμε ότι τα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία δημιουργούν νέες ευκαιρίες για τις τράπεζες και ειδικά για τα τμήματα wealth management”, λέει ο Alexandre Duret, Product Director της Temenos. Το 2020, η Taurus ζήτησε χρηματοδότηση και πήρε τα πρώτα της 10 εκατομμύρια δολάρια από την Arab Bank. Αν πιστεύετε στις συμπτώσεις, τότε η εμφάνιση των NFTs σε αυτήν τη φάση της τεχνολογικής εξέλιξης, θα μπορούσε να είναι μια. Ανεξάρτητα όμως αν είναι συμπτωματική η εμφάνισή τους, αυτό που σήμερα μοιάζει ως μια ακόμα πολυτέλεια για βαριεστημένους δισεκατομμυριούχους, ίσως να είναι ένα ακόμα μάθημα στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα που παρακολουθούμε και συμμετέχουμε εδώ και λίγες δεκαετίες και μας βοηθά να εντασσόμαστε στο νέο ψηφιακό κόσμο.

Μιλάμε με τρεις πρωτοπόρους Έλληνες για τα NFTs
H Δώρα Παυλίδου δραστηριοποιείται αρκετά χρόνια τώρα στον τομέα του τουρισμού. Στα μέσα του περασμένου Ιουνίου, η TheCloudKeys ανέβασε στην πλατφόρμα omgdrops.com, το πρώτο συλλεκτικό τουριστικό πακέτο NFT. Με την αγορά του, του οποίου η τιμή είναι ορισμένη σε Ethereum, ο αγοραστής αποκτά μια ταξιδιωτική εμπειρία, δηλαδή το NFT μετουσιώνεται σε κάτι πιο “χειροπιαστό”.

H κ. Παυλίδου μας είπε ότι έχει υπάρξει ενδιαφέρον από αγοραστές, και το μόνο πρόβλημα που χρειάζεται διαχείριση είναι η μεταβλητότητα της τιμής του Ethereum, δεδομένου ότι για τη δημιουργία του ταξιδιωτικού πακέτου, έχουν συμφωνηθεί υπηρεσίες με τρίτους, οι οποίες τιμολογούνται σε FIAT.

Ο δημιουργός της πλατφόρμας omgdrops.com, είναι ο Γιάννης Βλαχογιάννης. Σε μια επίσκεψη στο site της πλατφόρμας βρήκαμε αρκετά ψηφιακά έργα τέχνης που είναι διαθέσιμα ως NFTs. Ρωτήσαμε τον κ. Βλαχογιάννη, γιατί παρατηρούμε ότι οι περισσότερες πλατφόρμες NFT, όπως και η δική του βασίζονται στην blockchain τεχνολογία του Ethereum. Ο βασικός λόγος είναι ότι πρόκειται για τη μόνη δημοφιλή πλατφόρμα που έχει δημιουργήσει προστιθέμενη αξία στην τεχνολογία των smart contracts, στην οποία ουσιαστικά βασίζεται το NFT. Ένα smart contract επιτρέπει σε δύο άγνωστα άτομα να ολοκληρώσουν μια συναλλαγή σε ένα περιβάλλον αμοιβαίας εμπιστοσύνης, χωρίς την παρουσία ενδιάμεσου.

Πως όμως μετουσιώνονται αυτές οι δράσεις σε εμπορική αξία; Ήδη κάποιες δημοπρασίες έργων τέχνης σε μορφή NFTs δημιουργούν προσδοκίες. Μιλώντας με την Φωτεινή Βαλεοντή, ερευνήτρια στο UCL, αλλά και ιδρύτρια και CEO της μοναδικής ψηφιακής πινακοθήκης USEUM.org, την οποία επισκέπτονται χιλιάδες άνθρωποι ημερησίως, μας είπε ότι σε αυτή τη φάση βιώνουμε την ενθουσιώδη φάση των NFTs, η οποία θα μετουσιωθεί σε περισσότερες αλλά και ουσιαστικότερες χρήσης της τεχνολογίας τα ερχόμενα χρόνια. Επίσης σημείωσε ότι τα NFTs αναδύονται και ως μια σημαντική πηγή εσόδων για τα μουσεία. Η Πινακοθήκη Uffizi στην Φλωρεντία πούλησε μία ψηφιακή εικόνα του έργου Doni Tondo του Michelangelo ως NFT για 170.000 δολλάρια, αποφέροντας σημαντικά κέρδη σε μία πολύ δύσκολη χρονιά.

Διαθέσιμη σε NFT διασκευή του άρθρου
Προκειμένου να βιώσουμε τη χρήση της τεχνολογίας NFT, αποφασίσαμε να μετατρέψουμε σε NFT αυτό το άρθρο. Ωστόσο, για να έχει νόημα η πώλησή του ως κάτι μοναδικό, αφενός χρησιμοποιήσαμε στη διασκευή του έναν ορισμό, ο οποίος στο βαθμό που ψάξαμε, δε φαίνεται να έχει χρησιμοποιηθεί ξανά και αφετέρου το άρθρο θα είναι διαθέσιμο σε πέντε μοναδικά αντίτυπα. Για τη δράση αυτή, συνεργαστήκαμε με την OMGDrops, μια από τις μεγαλύτερες NFT πλατφορμες και NFT agencies. Η OMGDrops εκπροσωπεί διασημους ηθοποιούς, αθλητές και celebrities του Hollywood. Με 18 χιλιάδες NFT και πάνω από 3000 Ether σε πωλήσεις μέσα στο 2021, είναι από τις πρώτες πλατφόρμες σε Αμερική και Ευρώπη που διαχειρίζεται πλήρως από την κοινότητά της.
Το άρθρο είναι διαθέσιμο εδώ