Το νέο κανονιστικό πλαίσιο για την ενσωμάτωση των κινδύνων βιωσιμότητας στις επενδύσεις έρχεται να ενισχύει τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να στρέψει το μέλλον των επενδύσεων σε κεφάλαια εταιρειών που σέβονται το περιβάλλον.

Από τα τέλη Μαρτίου, οι asset managers, ή διαχειριστές κεφαλαίου, στην Ευρώπη θα πρέπει να ενσωματώσουν στην καθημερινότητα τους τον SFDR, Sustainable Financial Disclosure Regulation, ένας κανονισμός που φέρνει μεγάλες αλλαγές στις διαδικασίες του asset allocation αλλά και του post-trade reporting. Φιλοδοξία της Κομισιόν είναι να φέρει τη διαφάνεια στα ρίσκα βιωσιμότητας των επιχειρήσεων, καθώς επίσης και στο αποτύπωμα που έχουν οι επενδυτικές στρατηγικές με βάση το ESG (Environmental, Social, Governance) δεδομένα.

Πιο συγκεκριμένα, σε γενικές γραμμές ο SFDR απαιτεί από τους asset managers να παρέχουν πληροφορίες για το πώς ενσωματώνουν στα ESG κριτήρια τόσο σε επίπεδο προϊόντων, όσο και σε επίπεδο εταιρειών. Οι πληροφορίες αυτές θα πρέπει να είναι αναρτημένες τόσο στο τελικό report των επενδύσεων που έχουν γίνει όσο και σε άλλες προσβάσιμες από το κοινό και τις ρυθμιστικές αρχές τοποθεσίες, όπως το διαδικτυακό τους τόπο.

Είναι σαφές πως ο κανονισμός αφορά όλους τους asset managers, ανεξαρτήτως αν επενδύουν ή όχι σε ESG κεφάλαια.  Οι αλλαγές που φέρνει ο νέος κανονισμός ανάγκασε τους asset managers να ρυθμίσουν τόσο τις επενδυτικές τους στρατηγικές όσο και τον τρόπο με τον οποίο χειρίζονται το post-trade reporting.

Ο Μιχάλης Σπανός, διευθύνοντας σύμβουλος της Global Sustain Ελλάδας, αναλύει στο Digital Finance το νέο κανονισμό, υποστηρίζοντας πως η εφαρμογή του μόνο καλό θα κάνει στις πράσινες επενδύσεις. Αναγνωρίζει ωστόσο τις δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίζουν οι asset managers ειδικά στην Ελλάδα, αφού η απουσία ESG δεδομένων από την αγορά, μπορεί να καταστήσει δύσκολο το έργο του προσανατολισμού προς τις επενδύσεις σε επιχειρήσεις με κριτήρια βιωσιμότητας.

Ποιες είναι κατά τη γνώμη σας οι πιο σημαντικές (ή και καινοτόμες) αλλαγές που φέρνει ο νέος κανονισμός SFDR;

Για πρώτη φορά, με τον κανονισμό SFDR, θεσπίζεται ένα κανονιστικό πλαίσιο δημοσιοποίησης στοιχείων, μεθοδολογιών και αποτελεσμάτων, αναφορικά με την ενσωμάτωση κινδύνων βιωσιμότητας από τους διαχειριστές κεφαλαίων και τους επενδυτές.

Έτσι, σε λίγο, κάθε ενδιαφερόμενο μέρος θα μπορεί να αντιληφθεί το βαθμό υπολογισμού κινδύνων αναφορικά με το περιβάλλον, την κοινωνία και την εταιρική διακυβέρνηση (ESG, E=Environmental, S=Social, G-Governance) στα επενδυτικά και ασφαλιστικά προϊόντα.

Φαινόμενα greenwashing αναμένεται να περιοριστούν σημαντικά καθώς ο κανονισμός προβλέπει άμεση δημοσιοποίηση των εν λόγω πολιτικών στις ιστοσελίδες των συμμετεχόντων στις χρηματοπιστωτικές αγορές που εμπίπτουν στον κανονισμό.

Ποια τα αποτελέσματα που φιλοδοξεί να έχει ο νέος κανονισμός ως προς το sustainability στην εταιρική διακυβέρνηση;

Η εταιρική διακυβέρνηση είναι ίσως ο πιο βασικός από τους τρεις πυλώνες ESG, καθώς … από εκεί ξεκινάνε όλα. Σε συνδυασμό με την εφαρμογή του νόμου 4706/2020 από τον ερχόμενο Ιούλιο, αναμένεται να αλλάξει σημαντικά τη σύνθεση αλλά και την ποιότητα των διοικητικών συμβουλίων των εισηγμένων επιχειρήσεων στη χώρα μας.

Επίσης, θα ανέβουν στην ατζέντα των επιχειρήσεων θέματα όπως διαφορετικότητα, ισότητα, διαφάνεια, ανθρώπινα δικαιώματα, δικαιώματα μετόχων, ορθές δομές διαχείρισης, εργασιακές σχέσεις, αμοιβές προσωπικού κλπ. Κώδικες δεοντολογίας, πολιτικές βιώσιμης ανάπτυξης είναι επίσης απαιτούμενα και αναμένεται να ενισχύσουν σημαντικά τη θέση του sustainability στις προτεραιότητες των εταιριών.

Έχει ειπωθεί ότι ο νέος κανονισμός θα έχει πολλαπλές συνέπειες για τους διαχειριστές κεφαλαίων (asset managers). Πώς μπορεί μια τέτοια εταιρεία να εφοδιαστεί κατάλληλα και τι βήματα πρέπει να κάνει για να ανταποκριθεί στον νέο κανονισμό;

Αρχικά οι εταιρείες διαχείρισης κεφαλαίων πρέπει να κατανοήσουν σε βάθος και λεπτομέρεια τις απαιτήσεις του νέου Κανονισμού και να εκπαιδεύσουν κατάλληλα τα στελέχη τους. Σε μεγαλύτερες εταιρείες διαχείρισης κρίνουμε ενδεδειγμένη την τοποθέτηση ESG Officer με σχετικές αρμοδιότητες όπως η ευθύνη ενσωμάτωσης των προβλέψεων του SFDR, η ανάπτυξη κατάλληλων πολιτικών και διαδικασιών και η συνεχής παρακολούθηση της διαμόρφωσης του κανονιστικού πλαισίου, το οποίο θα εξελίσσεται συνεχώς τα επόμενα 3-5 χρόνια.

Χρήσιμη είναι επίσης η έρευνα και αξιολόγηση πρακτικών διαχειριστών κεφαλαίων του εξωτερικού όπου έχουν ενσωματώσει προ πολλού αντίστοιχες πρακτικές στη διαδικασία λήψης επενδυτικών αποφάσεων και επιλογής χαρτοφυλακίων. Τέλος, η συμμετοχή σε φορείς όπως το Principles for Responsible Investment (PRI) ανοίγει ορίζοντες για γνώση, καλές πρακτικές, τεχνογνωσία, δικτύωση, συνεργασίες αλλά και κοινές δράσεις στο χώρο, στο πλαίσιο πολιτικών ενεργούς συμμετοχής σε επενδυτικές τοποθετήσεις.

Θεωρείτε πως τα λεγόμενα ESG data θα βοηθήσουν στην εφαρμογή του κανονισμού; Αν ναι, πώς μπορούν να ανταποκριθούν οι ελληνικές εταιρείες asset management από τη στιγμή που δεν υπάρχουν ανάλογοι data providers στη χώρα μας;

Ο κανονισμός SFDR περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και επίσημο ορισμό του ESG (άρθρο 2, παράγραφος 17), οπότε, ναι, το ESG έχει καθοριστικό ρόλο στην εφαρμογή του. Η διαθεσιμότητα των δεδομένων είναι πράγματι ένα θέμα, για αυτό και οι περισσότεροι διαχειριστές κεφαλαίων στη χώρα μας (όπως και στην Ευρώπη άλλωστε) , έχουν κάνει δήλωση αποποίησης για την εφαρμογή του κανονισμού, ακριβώς για αυτό το λόγο.

Ωστόσο, αυτό το θέμα αναμένεται να λυθεί, καθώς από του χρόνου, οι εταιρείες θα οφείλουν να δημοσιοποιούν στοιχεία ESG στις χρηματοοικονομικές τους καταστάσεις ελέω της εφαρμογής ενός άλλου Κανονισμού, αυτού του EU Taxonomy, σχετικά με τη θέσπιση πλαισίου για τη διευκόλυνση των βιώσιμων επενδύσεων, την εφαρμογή των Τεχνικών Κανονιστικών Προτύπων (Regulatory Technical Standards, RTS) των αρμόδιων εποπτικών αρχών, καθώς της Οδηγίας για τη Δημοσιοποίηση Μη Χρηματοοικονομικών Πληροφοριών η οποία αναμένεται να αναθεωρηθεί σύντομα.

Εσείς ως Global Sustain ποιες αλλαγές ή διορθώσεις θα κάνατε στον κανονισμο; Υπάρχει κάτι που πρέπει να προστεθεί ή αλλαξει;

Αναμένουμε να δούμε την εφαρμογή του Κανονισμού και τα πρώτα αποτελέσματα από την ενσωμάτωση των αρχών και άρθρων του από την αγορά. Ο Κανονισμός αποτελεί μέρος ενός δομημένου Σχεδίου Βιώσιμων Χρηματοδοτήσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (EU Sustainable Finance Framework) και έχει σχεδιαστεί από συμμετέχοντες στην αγορά, επαγγελματίες του χρηματοπιστωτικού, επενδυτικού και ασφαλιστικού χώρου και κανονιστικές και εποπτικές αρχές, ΜΚΟ, και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη.

Επίσης, το EU Sustainable Finance Framework, αποτελεί ένα ζωντανό κανονιστικό πλαίσιο το οποίο θα αναμορφώνεται άμεσα όταν απαιτείται μέσω μιας Διεθνούς Πλατφόρμας για Βιώσιμες Χρηματοδοτήσεις (International Platform on Sustainable Finance), που στόχο θα έχει να αφουγκράζεται την υλοποίηση του κανονισμού, την εξέλιξη των βέλτιστων πρακτικών στον κλάδο, αλλά και τις ανάγκες των αγορών, των τελικών επενδυτών και της κοινωνίας γενικότερα.

Kρίνουμε ενδεδειγμένη την τοποθέτηση ESG Officer με σχετικές αρμοδιότητες όπως η ευθύνη ενσωμάτωσης των προβλέψεων του SFDR και  η ανάπτυξη κατάλληλων πολιτικών και διαδικασιών
Νίκος Μίχας, CEO, GLOBAL SUSTAIN