Τις προσπάθειες της Τράπεζας της Ελλάδας να στηρίξει την καινοτομία στον χρηματοπιστωτικό – και όχι μόνο – τομέα ανέλυσε η Σταυρούλα Καμπουρίδου, κατά τη διάρκεια του 18ου Συνεδρίου Bank Management.
Η ανάπτυξη και η προωθηση της τεχνολογικής καινοτομίας στην ελληνική επικράτεια αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς πυλώνες στην χάραξη της πολιτικής από τη ρυθμιστική αρχή της χώρας, σύμφωνα με τη Σταυρούλα Καμπουρίδου, Head of Fintech Innovation Hub στην Τράπεζα της Ελλαδας.
Μιλώντας στο 18ο Συνέδριο Bank Management που διοργάνωσε τον περασμένο Νοέμβρη η Boussias Communications, η κυρία Καμπουρίδου αναφέρθηκε σε δύο βασικές πρωτοβουλίες που ελήφθησαν τον τελευταίο ενάμιση χρόνο στη χώρα και έφεραν την Ελλάδα λίγο πιο κοντά στην λίστα των χωρών που υποστηρίζουν την καινοτομία.
Η πρόοδος της χώρας στο συγκεκριμένο τομέα φάνηκε άλλωστε και από την ετήσια έκθεση για τον Δείκτη Καινοτομίας του Παγκόσμιου Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας, όπου, όπως ανέφερε η κ. Καμπουρίδου, από το 2018 έως το 2020, στον υποδείκτη “Regulatory Quality”, η Ελλάδα έχει ανέβει κατά εφτά θέσεις. Ο συγκεκριμένος υποδείκτης αποτυπώνει την ικανότητα των κυβερνήσεων και κυρίως των κανονιστικών αρχών στην χάραξη πολιτικής που επιτρεπει την ανάπτυξη και την καινοτομία στον ιδιωτικό τομέα συμπεριλαμβανομένου του χρηματοπιστωτικού. “Βλέπουμε ότι αυτή η άνοδος είναι consistent και αυτό μας χαροποιεί ιδιαίτερα,” είπε η κ. Καμπουρίδου.
Βήμα Πρώτο: Fintech Innovation Hub
Η σχέση της Τράπεζας της Ελλάδος με την καινοτομία στην ουσία έχει ξεκινήσει τον τελευταίο εναμιση χρόνο, απ’ όταν η ρυθμιστική αρχή κατάλαβε πως μέρος της ανάπτυξης της οικονομίας αλλά και του ελέγχου της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας πρέπει να γίνει ο τεχνολογικός τομέας, αφού ο ψηφιακός μετασχηματισμός, που βρίσκεται εν πλήρει εξελίξει, επιβάλλει τη χρήση και την υιοθέτηση λύσεων που επηρεάζουν τόσο τη λειτουργία του τραπεζικού συστήματος όσο και την εξυπηρέτηση των πελατών. Τα παραδείγματα που έρχονται από πολλές ευρωπαϊκές και μη χώρες, ώθησαν την ΤτΕ να εστιάσει τις προσπάθειες της σε δύο πεδία δράσεων. Ο πρώτος ήταν με τη δημιουργία του Fintech Innovation Hub, ενός σημείου δηλαδή που χώρες όπως η Μεγάλη Βρετανία, η Δανία και η Ολλάνδία έχουν όχι μόνο αναπτύξει αλλά και καταστήσει αναγκαία συνθήκη για την ανθιση της καινοτομίας. Στη χώρα μας, το Fintech Innovation Hub δημιουργήθηκε τον Μάρτιο του 2019. “Μέχρι στιγμής, μπορούμε να πούμε ότι το hub έχει τεραστια επιτυχία, καθώς έχουμε πάνω από 60 αιτήσεις από εταιρείες που ενδιαφέρονται να μάθουν το κανονιστικό πλαίσιο της τράπεζας, πώς αδειοδοτούμε τις εταιρείες, και άλλα θέματα που προκύπτουν,” είπε η κ. Καμπουρίδου. “Από αυτές τις 60 εταιρείες, οι δύο αναμένεται να προχωρήσουν στο επόμενο στάδιο της αδειοδότησης”. Η αδειοδότητση αυτή έχει να κάνει με το PSD2, την οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία επιτρέπει σε third-party providers να παρέχουν υπηρεσίες payment και account information, με τη συναίνεση του πελάτη.
Τα οφέλη του hub ωστόσο δεν περιορίζονται μόνο στις startup ή τις μεγάλες επιχειρήσεις του χρηματοπιστωτικού τομέα, αλλά έχουν βοηθήσει και την ίδια την Τράπεζα της Ελλάδας να βελτίωσει το κανονιστικό της πλαίσιο και να γίνει πιο φιλική με την καινοτομία. Όπως ανέφερε η κ. Καμπουρίδου, η ρυθμιστική αρχή έχει εκδώσει ήδη τρεις πράξεις εκτελεστικής επιτροπής που ρυθμίζουν το πλαίσιο της τράπεζας σε θέματα που άπτονται της καινοτομίας. “Η πρώτη ήταν το Δεκέμβρη του 2019 και αφορούσε την οδηγία PSD2,” είπε η κ. Καμπουρίδου. “Η δεύτερη βγήκε εν μέσω πανδημίας του κορωνοϊού τον Ιούνιο του 2020 και είχε σχέση με την κοινωνική αποστασιοποίηση, αφού θετει το πλαίσιο όσον αφορά την εξ αποστάσεως ηλεκτρονική ταυτοποίηση νέων πελατών, το digital onboarding δηλαδή, που ήδη την έχουν υλοποιήσει δύο μεγάλες τράπεζες.” Το εν λόγω πλάισιο είναι αρκετά φιλελεύθερο, καθώς δεν απαιτείται έγκριση. Ωστόσο, η ΤτΕ διατηρεί το δικαίωμα να προβεί σε επιθεωρήσεις όποτε κρίνεται απαραίτητο.
Η τρίτη πράξη εκτελεστικής επιτροπής βγήκε, σύμφωνα με την κ. Καμπουρίδου, τον Οκτώβρη του 2020 και εξειδικεύει το ρυθμιστικό πλαίσιο για την εξωτερική ανάθεση λειτουργιών, το λεγόμενο outsourcing. “Συγκεκριμένα ρυθμίζει το cloud outsourcing το οποίο είναι πολύ σημαντικό γιατί οι startup επιχειρήσεις που μας προσεγγίζουν δεν έχουν στην ιδιοκτησία τους datacentres, άρα είναι πολύ σημαντικό να μπορούν να ξεκινούν τη λειτουργία τους μέσα από το cloud,” πρόσθεσε η κ. Καμπουρίδου. Κατά μια ευτυχή συγκυρία, την ίδια περίοδο, η Microsoft ανακοίνωσε μια μεγάλη επένδυση στην Ελλάδα, με σκοπό τη δημιουργία του όγδοου datacentre της στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, πράγμα που σημαίνει πως το έργο θα βοήθησει το σύνολο των εταιρειών προς την χρήση cloud datacentre, ενώ παράλληλα θα σημάνει και την δημιουργία χιλιάδων θέσεων εργασίας.
Παραληλλα, το ίδιο διάστημα, η μεγαλύτερη ελληνική εταιρεία cloud outsourcing εξαγοράστηκε από έναν από τους μεγαλύτερους παρόχους παγκοσμίους. “Βλέπουμε έναν επόπτη που προσπαθεί μέσα από μηνύματα που παίρνει από αυτό το single point of contact να διευκολύνει την καινοτομία και τις επενδύσεις πάντα στα πλαίσια της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας,” είπε η κ. Καμπουρίδου.
Βήμα Δεύτερο: Regulatory Sandbox
Εκτός από το fintech innovation hub, η Τράπεζα της Ελλάδας έχει στη φαρέτρα της και δεύτερο “όπλο” για την ενίσχυση της καινοτομίας στη χώρα, με τη δημιουργία ενός regulatory sandbox. Όπως ανέφερε στην ομιλία της η επικεφαλής του Hub της ΤτΕ, η Ελλάδα βρισκόταν στις τελευταίες θέσεις από άποψη καινοτομίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τερματίζοντας 26η από τις 28 χώρες. Με τη δημιουργία του regulatory sandbox, φιλοδοξεί να βρεθεί ανάμεσα στις οχτώ πρώτες χώρες που διαθέτουν ένα τέτοιο εργαλείο καινοτομίας.
Το Regulatory Sandbox έχει ξεκινήσει από τον Σεπτέμβριο του 2020 και αναμένεται να βγει ζωντανά στην ιστοσελίδα της τράπεζας τον Απρίλιο του 2021. “Είναι ένα βήμα παραπέρα από το να δίνεις non-binding πληροφορίες όπως κάναμε στο Hub,” είπε κ. Καμπουρίδου. “Εδώ οι εταιρείες θα έρχονται να υποβάλλουν τις λύσεις τους και εμείς θα έχουμε συγκεκριμένα κριτήρια για να μπορούν να περάσουν στη φάση του testing.”
Η διαδικασία θα συνεχίζεται όταν οι εταρείες κρίνονται θετικά σε σχέση με τα κριτήρια αυτά και θα εισέρχονται στη φάση του testing, το οποίο θα παρέχει συγκεκριμένα Key Performance Indicators (KPIs).
“Η εταιρεία θα τρέχει με την υλοποίηση της λύσης όσο εμείς θα παρακολουθούμε τα KPIs,” εξηγεί η κ. Καμπουρίδου. “Στο τέλος αυτής της περιόδου, η οποία θα κρατήσει ένα εξάμηνο ή δωδεκάμηνο, θα προχωρήσει στην υλοποίηση της λύσης πλέον σε ένα διευρυμένο περιβάλλον που θα περιλαμβάνει όλους τους πιθανούς πελάτες και όχι στο περιορισμένο περιβάλλον του testing, και πιθανώς να βοηθήσει στην αδειοδότηση της.”
Η εκτίμηση είναι ότι το regulatory sandbox δεν θα βοηθήσει μόνο την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων αλλά και σε διάφορους τομείς που καλείται η Τράπεζα της Ελλάδας να ρυθμίσει. Όπως αναφέρει η κ. Καμπουρίδου, η διαδικασία αυτή θα βοηθήσει τη ρυθμιστική αρχή να επιταχύνει την εξασφάλιση της κανονιστικής συμμόρφωσης των καινοτόμων λύσεων, στην εγκαιρη αναγνώριση και αντιμετώπιση των κινδύνων αλλά και στην ενίσχυση της δυνατότητας αξιολόγησης των θεσμικών κενών και στη βελτίωση των regulations στη χώρα. “Γενικά το sandbox θα μας βοηθησει να κάνουμε περισσότερες αλλαγές για να γίνει πιο φιλικό το περιβάλλον προς την τεχνολογία και την καινοτομία,” πρόσθεσε η κ. Καμπουρίδου.
Διεύρυνση του Banking
Με τα βήματα αυτά, η Τράπεζα της Ελλάδος ξεφεύγει από τον αυστηρά τραπεζικό της ρόλο, “αγκαλιάζοντας” στην ουσία τον τομέα του fintech, ο οποίος πασχίζει να βρει τα πατήματα του στην Ελλάδα. Μάλιστα, η κ. Καμπουρίδου ανέφερε πως πρόσφατα εκδόθηκε μια πράξη εκτελεστικής επιτροπής που καθορίζει το πλαίσιο του microlending. To ίδιο διάστημα, είπε, η Τράπεζα της Ελλάδας δέχθηκε πολλές ερωτήσεις απο εταιρείες με συναφές αντικείμενο που ήθελαν να δημιουργήσουν καινοτόμες λύσεις. “Καταλαβαίνετε ότι η εποπτική περίμετρος της Τράπεζας της Ελλάδας διευρύνεται πέρα από το παραδοσιακό banking,” πρόσθεσε η κ. Καμπουρίδου.